Биополимер, органик нэгдлийн физик химийн шинж чанар, металл ионы харилцан үйлчлэлийн спектроскопийн судалгаа,
Салбар : Байгалийн шинжлэх ухаан
Төслийн дугаар :
Төслийн төрөл : Сэдэвт ажил
Хугацаа: 2011-2013
Санхүүжилт: 177,390.0 мян.төг
Түлхүүр үг : биополимер, органик нэгдэл, физик, хими, шинж чанар, металл, ион, харилцан үйлчлэл, спектроскоп
Үр дүн
1. Бид судалгаандаа үхрийн түүхий мах, хатаасан буюу борцолсон мах, лаазалсан мах, ямааны борцолсон махны нил улаан туяаны шингээлтийн спектрийг харьцуулан судлах зорилго тавьсан болно. НУТ-ны спектрийг ШУА-ийн БШНЛабораторит суурилуулсан “IR Prestige-21” маркийн “Shimadzu” фирмийн НУТ-ны спектрометр багажаар спектрийг бүртгэв. Хэмжилтэнд хамрагдсан дээжүүдийн спектрийг доорх зурагт харуулав.
2. Хүнсний түүхий эд, бүтээгдэхүүн болох мах, махан бүтээгдэхүүний ИК спектрийн судалгааны дүнд:
- Үхрийн түүхий,борцолсон лаазалсан болон ямааны борцолсон махны НУТ-ны спектрт ажиглагдсан зурвасуудыг махны бүтэц дэхь молекулын NH,OH,CH гэх мэт бүлгүүдэд харгалзуулан тайлал хийв.
- Монгол хонь, ямаа, адуу, тэмээний (түүхий, чанасан, хатаасан, муутгасан) махны нил улаан туяаны спектрт ажиглагдсан зурвасуудыг С-О, C-N, CH, NH,OH бүлгүүдэд харгалзуулан тодорхойллоо. Эдгээр нь маханд агуулагдах уураг, өөх тосны найрлаганд харгалзана.
3. Махыг муутгаж, чанаж, хатаахад түүнд явагдах физик, химийн өөрчлөлтийг нил улаан туяаны спектрийн аргаар судлах боломжтой Бид манай оронд элбэг тариалдаг улаан буудай, хөх тариа, арвайн үрийг цөм, хальс болгон ялгаж, мөн хүнсэнд түгээмэл хэрэглэдэг улаан буудайн I, II-р гурил болон дээд мөн ширхэгтэй дээд, бүхэл үр, хөх тариа, цульхир, арвайн гурилын бүтцийг НУТ-ны шингээлтийн спектрийн аргаар судлав.
4. Мелатонин гэдэг нь “Өнчин тархи” гэж нэрлэгдэх боргоцой хэлбэртэй булчирхайнаас ялгардаг “гормон” юм. Мелатонин нь амгалан тайван унтахад нөлөөлдөг. Учир нь Мелатонин нь арьсанд пигментийн солилцоог зохицуулдаг. Мелатонин серотониноос нийлэгждэг ба шөнө эрчимжиж өдөр буурдаг. Мелатонин нь амьд организмын дотор олон амин хүчлүүд агуулсан биохимийн урвалын нийлэгжлийг дарангуйлж, зохицуулж байдаг үүрэгтэй химийн нэгдэл, гормон юм.
5. Эмийн ургамлын бага молекулт нэгдлийн антиоксидант, мембран бэхжүүлэх идэвхийн судалгааг хемилюминесценц, фотохемилюминесценцийн аргаар явуулав.Судалгааны ургамлуудын антиоксидант идэвхийг тодорхойлохдоо эозин натриар идэвхжүүлсэн уургийн уусмалын (9.7 мл 0.1%-ийн ийлдсийн альбумин + 0.1 мл (10-5М) эозин натри буюу хяналтын уусмал) ФХЛ-ийн эрчмийг ижил концентрациар бэлтгэсэн бидний судалгааны дээжүүд (үндсэн дээжүүд) хэр буруулж буйгаар нь үнэлэв.