Монгол мал, зэрлэг амьтдын генетик онцлог, сэргээн үржүүлэх генетик үндэслэл
Салбар : Хөдөө аж ахуйн (ХАА) шинжлэх ухаан
Төслийн дугаар : 013
Төслийн төрөл : Сэдэвт ажил
Хугацаа: 2001-2004
Санхүүжилт: 216 мян.төг
Түлхүүр үг : үхэр сарлаг, хонь, тахь, хулан аргал
Үр дүн
Монгол малын сүргийн бүтцийн талаар түүнчлэн монгол малтай филогенез холбоо бүхий зарим зэрлэг амьтдын генетик онцлогийг судлав. Түүнчлэн зарим зэрлэг амьтад тухайлбал тахь адууг сэргээн нутагшуулах боломжтойг тогтоов.
Монгол үхэр, сарлагийн пролактин (164-162 bp микросателлит гаплотип) болон өсөлтийн дааврын генийн давтамжийг судалж Mspl (-) аллелийн давтамж сүүний тослогтой эерэг их корреляцитай болохыг тогтоов. Мөн монгол үхэр сарлагийн популяци нь микросателлит маркерын бүтэц болон давтамжаар нилээд ялгаатай болохыг тогтоов. Тухайлбал: Монгол үхэрт илэрсэн HAUT27 INRA63 0.016 bp, INRA5 0.321 bp, 0.178 bp, ETH225 0.129 bp, 0.161 bp, HEL1 0.063 bp, INRA35 0.016 bp, EHT152 0.019 bp, 0.019 bp, INRA23 0.04 bp, ETH10 0.083 bp, HEL9 0.462 bp, 0.09 bp, 0.192 bp, 0.038 bp, CSSM66 0.34 bp, 0.06 bp, 0.14 bp, 0.02 bp, 0.06 bp, ETH3 0.083 bp, 0.313 bp, 0.021 bp, 0.250 bp, BM2113 0.058 bp, 0.115 bp, 0.038 bp, 0.192 bp, 0.038 bp, INRA37 0.067 bp, 0.117 bp, BM1818 0.500bp, 0.100bp, 0.100bp, ILSTS6 0.025bp, 0.6bp, 0.1bp, 0.15bp, 0.025bp, TGLA126 0.154bp, 0.077bp, TGLA122 0.063bp, микросателлитийн гаплотипүүд сарлагт байхгүй. Мөн сарлагт байгаа INRA63 0.013bp, INRA5 0.250bp, ETH225 0.238bp,HEL1 0.043bp, 0.109bp, INRA35 0.013bp, EHT152 0.026bp, INRA23 0.038bp, 0.25bp, ETH10 0.013bp, 0.05bp, 0.113bp, 0.017bp,HEL9 0.042bp, 0.042bp, 0.014bp, 0.056bp, 0.264bp,CSSM66 0.109bp, 0.188bp, 0.172bp, 0.017bp, ETH3 0.049bp, BM2113 0.346bp, BM1824 0.05bp, 0.017bp, INRA37 0.067bp, 0,092bp, BM1818 0.014bp, 0.029bp, 0.629bp, ILSTS6 0.279bp, TGLA126 0.067bp, 0.283bp, TGLA122 0.017bp гаплотипүүд монгол үхрийн геномд байхгүй байгааг тогтоов. Түүнчлэн монгол үхэрт INRA63, INRA5, HEL5, ETH3, BM2113, INRA37, BM1818, ILSTS6, HAUT27 микросателлит маркеруудын, сарлагт INRA32 микросателлит маркерын, монгол үхэр, сарлаг хоёуланд ETH225, EHT152, INRA23, ETH10, HEL9, CSSM66, BM1824, TGLA122 микросателлит маркеруудын гетерозигот чанар өндөр төвшинд байна.