• Эхлэл /
• Судалгаа боловсруулалтын тухай мэдээлэл

Хавдар үүсгэгч молекул хүчин зүйлс

Салбар : Анагаах ухаан, эрүүл мэндийн шинжлэх ухаан

Төслийн дугаар : 013

Төслийн төрөл : Сэдэвт ажил

Хугацаа: 2005-2007

Санхүүжилт: 60000000 мян.төг

Түлхүүр үг : гепатит, молекул, хавдар, бактери, вирус

Үр дүн

1. Элэгний хавдарын маркер болох AFP-ийг оношлуур болгон ашиглах зорилгоор иммунологи, хроматографийн аргаар цэвэрлэж гарган авч цусны ийлдэсэнд элэгний хавдарын маркерийн шинжилгээ хийх боломжийг бүрдүүлэв. Цаашид уг маркерыг элэгний хавдарыг илрүүлэх хялбар, хямд оношлуурын цомог болгон үйлдвэрлэх боломжтой юм.
2. Судалгааны зарим ажлыг Япон, АНУ, Германы эрдэмтэдтэй хамтран гүйцэтгэсэн бөгөөд энэ нь мэдээллийг цаг алдалгүй авах, лабораторийн судалгааг хийхэд шаардлагатай зарим эм урвалжийг олоход нилээд тустай байлаа.
3. Дээрх судалгааны дүнд манай хүн амын дунд Гепатит С вирусээс гадна Гепатит В ба Гепатит Д вирусын давхар халдвар, мөн р53 генийн мутаци HBV-ийн Х генийн интеграци нь элэгний хавдар үүсэхэд ихээхэн нөлөөтэй бөгөөд эдгээр нь элэгний хавдар үүсгэгч хүчин зүйлс болно гэсэн дүгнэлтэнд хүрэв.
4. Мөн гепатит Д вирус 1960-1970 аад онд, харин гепатит С вирус 1930-аад онд манайд ихээхэн тархсан болохыг молекул биологийн аргаар тогтоов.

Удирдагч

Цэндсүрэн овогтой Оюунсүрэн

Бүрэн эх

Эрдэм шинжилгээний бүтээл

1. Нэг сэдэвт бүтээл, ном, товхимол /нэр/

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он
1		Молекул биологийн англи нэр томьёоны монгол тайлбар толь (Хамтын бүтээл)		Дэлгэрэнгүй
2		Биологийн нөөц баялагийг хамгаалах ба Биоаюулгүй байдал (Хамтын бүтээл)		Дэлгэрэнгүй
3		Биотехнологи монгол оронд ( Хамтын бүтээл)		Дэлгэрэнгүй

2. Эрдмийн зэрэг горилсон бүтээлийн нэр

3. Шинэ ба шинэчилсэн бүтээгдэхүүний загвар

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он

4. Шинэ болон шинэчилсэн технологи /нэр/

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он

5. Тоног төхөөрөмжийн туршилтын загвар

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он

6. Батлагдсан стандарт

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он

7. Зөвлөмж

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он

8. Заавар

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он

9. Патент

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он

10.Ашигтай загварын гэрчилгээ

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он

11.Зохиогчийн эрхийн гэрчилгээ

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он

12. Техник эдийн засгийн үндэслэл

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он

13. Газрын зураг, атлас

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он

14. Шинэ онол, теором

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он

15. Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл гадаад

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он
1		Shiwaku K, Nogi A, Kitajima K, Anuurad E, Enkhmaa B, Yamasaki MKim JM, Kim IS, Lee SK, Oyunsuren T, Yamane Y.Prevalence of the metabolic syndrome using the modified ATP III definitions for workers in Japan, Korea and Mongolia.J Occup Health, 47(2):126-130	2005	Дэлгэрэнгүй
2		Enkhmaa B, Shiwaku K, Anuurad E, Nogi A, Oyunsuren Ts. Yamane Y. Prevalence of the matabolic syndrome using the Third Report of the National Cholesterol Education Program Excpert Panel on Detection, Evaluation and treatment of high blood cholesterol in Adults and the modified ATPIII definitions for Japanese and Mongolians Clinica Chimica Acta .352:105-113	2005	Дэлгэрэнгүй
3		Oyunsuren Ts, Sanduijav R, Davaadorj D, Nansalmaa D. Hepatocellular Carcinoma and its Early Detection by AFP Testing in Mongolia. Asia Pacific J. Cancer Prevention, 7: 1-8	2006	Дэлгэрэнгүй
4		Oyunsuren Ts, Kurbanov F, Tanaka Y, Ellkady E, Sanduijav R, Khajidsuren O, Dagvadorj B, Mizokami M. High Frequency of Hepatocellular Carcinoma in Mongolia; Association with Mono-, or Co-Infection with Hepatitis C,B and Delta Viruses. J.Medical Virology, 78: 1688-1695	2006	Дэлгэрэнгүй
5	Y.Tanaka, A.Elkady, M.Mizokami	Kurbanov F , Ts.Oyunsuren Tracing HCV and HDV to estimate their contribution in HCC rates in Mongolia. J.Viral Hep, 14:667-674	2007	Дэлгэрэнгүй

16. Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл дотоод

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он
1	Э. Анир, Р.Сандуйжав, Ц. Оюунсүрэн	, Хавдар дарангуйлагч р53 генийн 5,6-р экзоны мутацийг элэгний анхдагч өмөнгийн үед судалсан нь. Биол. Хүр ЭШ. Бүтээл	2005	Дэлгэрэнгүй
2	М.Баярсайхан, С.Тогос, Ц.Оюунсүрэн	2. А.Баянмөнх AFP уургийг FPLC ашиглан ялган авч иммунологийн оношлогоонд ашиглах боломж. Биол. Хүр ЭШ. Бүтээл	2005	Дэлгэрэнгүй
3	О.Одгэрэл, О.Мөнгөнсүх, В.Энгель	, Гэрийн хулганы SX генийн зарим судалгаа. Биол. Хүр ЭШ. Бүтээл	2005	Дэлгэрэнгүй
4	Ц.Оюунсүрэн, Х.Мукояама	Монгол адууны ДНХ-ийн микросателлитийн судалгаа. Биол. Хүр ЭШ. Бүтээл	2005	Дэлгэрэнгүй
5	Ц.Оюунсүрэн, М.Мизоками	Монгол хүн амын дунд тархсан гепатит В вирус ба гепатит С вирусын генотип. Биол. Хүр ЭШ. Бүтээл	2005	Дэлгэрэнгүй
6	Э.Анир, Р.Сандуйжав, Д.Гантулга, Ц.Оюунсүрэн	, Хавдар дарангуйлагч р53 генийн V,VII экзоны мутацийг элэгний анхдагч өмөнгийн үед судалсан нь. Залуу эша хурлын илтэлийн хураангуй, Биологи ХАА салбар	2005	Дэлгэрэнгүй
7	Р.Сандуйжав, Ц.Оюунсүрэн	, Элэгний хавдар ба АФП . Монголын Анагаах ухаан	2005	Дэлгэрэнгүй
8	Э.Анир, Р.Сандуйжав, Ц.Оюунсүрэн	Гепатит В вирусын геномын интеграци болон р53 генийн 249-р кодоны мутацийг элэгний анхдагч өмөн өвчний үед судалсан нь. Биол. Хүр. Бүтээл	2006	Дэлгэрэнгүй
9	А.Баянмөнх	Бууцайн Үндэс болон навчин дахь ҮРР уургийг илрүүлсэн нь. Биол. Хүр. Бүтээл	2006	Дэлгэрэнгүй
10	Б.Түвшинтөгс, Р.Сандуйжав, Ц.Оюунсүрэн	, Э_Анир, Хавдар дарангуйлагч р53 генийн гетерүзигот алдагдсан эсэхийг элэгний анхдагч өмөнгийн үед судалсан нь . Биол. Хүр. ЭШ Бүтээл	2007	Дэлгэрэнгүй
11	B.Tserendulam, S.Pauli, W. Engel, D.Bayarlkhagva	Expression and functional analysis of CHD9 gene. Биол. Хүр. ЭШ Бүтээл	2007	Дэлгэрэнгүй

17.Эрдэм шинжилгээний илтгэл гадаад

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он
1	R.Sanduijav	Ts.Oyunsuren Why the incidence of HCC is on increase in Mongolia? . Third Miyakawa Memerial Research Foundation Meeting, Tokyo	2005	Дэлгэрэнгүй
2		Ts.Oyunsuren. HBV and HCC in Mongolia. 6th Miyakawa Memerial Research Foundation Meeting, Tokyo, Japan	2006	Дэлгэрэнгүй
3	R.Sanduijav	Ts.Oyunsuren, HBV & HCV Related Hepatocellular Carcinoma 4th APOCP meeting, Nagoya, Japan	2006	Дэлгэрэнгүй
4	D.Davaadorj	Ts.Oyunsuren Chronic HBV and its management in Mongolia. 7th Miyakawa Memerial Research Foundation Meeting, Tokyo, Japan,	2007	Дэлгэрэнгүй

18.Эрдэм шинжилгээний илтгэл дотоод

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он
1	Э.Анир	. р53 генийн мутацийг элэгний өнхдөгч өмөнгийн үед судалсан нь Залуу эша-ны семинар Хүрэл Тогоот хурал	2005	Дэлгэрэнгүй
2	Ц.Оюунсүрэн	. Биотехнологи Хэнийг хувилж болохгүй вэ? “Монголын хөгжлийн шинэ гарц” семинарт	2005	Дэлгэрэнгүй
3	Ц.Оюунсүрэн	. Элэгний анхдагч хавдарын онкогенез. “Элэгний анхдагч өмөн ба эмчилгээний шилмэл аргууд” үндэсний семинар	2005	Дэлгэрэнгүй
4	Ц.Оюунсүрэн	. Гепатит вирусуудын тархалт “ Элэгний өвчний өнөөгийн байдал” үндэсний семинарт	2006	Дэлгэрэнгүй
5	Б.Түвшинтөгс, Р.Сандуйжав, Ц.Оюунсүрэн	, Э_Анир, р53 генийн гетерүзигот алдагдсан эсэхийг элэгний анхдагч өмөнгийн үед судалсан дүнгээс. Залуу эша- ны семинар Хүрэл тогоот .	2007	Дэлгэрэнгүй
6		Ts.Oyunsuren Molecular clock of HDV spread in Mongolia. Current problems of virology	2007	Дэлгэрэнгүй
7	Ц.Оюунсүрэн	Гепатит вирусуудын оношлогооны асуудалд. ЭМШУИС-ийн эрдмийн чуулган	2007	Дэлгэрэнгүй

19.Аргачлал

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он

20.Ишлэл

• Комент

Сэтгэгдэл бичих

Нэр :

---

СЭТГЭГДЛҮҮД