Шинжлэх Ухаан Технологийн Сан
Нэвтрэх
  • Эхлэл /
  • Судалгаа боловсруулалтын тухай мэдээлэл

Ботаникийн цэцэрлэгийн нөхцөлд нутагшуулан, тарималжуулж буй ургамлын биологи, зохицолт



Салбар : Байгалийн шинжлэх ухаан

Төслийн дугаар : 41

Төслийн төрөл : Сэдэвт ажил

Хугацаа: 2005-2007

Санхүүжилт: 113012600 мян.төг

Түлхүүр үг : шилмүүст, модлог, мод, сөөг,

Үр дүн

1. Алтайн эрлийз улиасны 22-27 см урттай, 4-5 нахиа байхаар тооцож авсан тайрдас бэлтгэж суулгаснаас хойш 10-14 хоногийн дараа нахиа цухуйж, ургалтын хугацааны өсөлт 50-60 см, ботаникийн цэцэрлэгийн нөхцөлд усалгаа арчилгаатай орчинд хус мод нь жилд дунджаар 40-50 см өсдөг болохыг тогтоов.
2. Тарималшуулж буй мод, сөөг ургамлын ургалтын хугацаа дунджаар 110-129 хоног, өвслөг ургамалд 110-120 хоног үргэлжилдэг болохыг судлан тогтоов.
3. Гоёл чимэглэлийн өвслөг ургамлын тарималжих нутагших 6 баллын үзүүлэлтээр цуглуулгын талбайд тарималшуулж буй өвслөг ургамлаас тогтмол үрлэдэг, үрээр тархаж ургадаг, ургал эрхтнээр үрждэг, ургамлын ерөнхий шинжээр байгалийнхаас давуу ганд тэсвэрлэх, өвөлжилтөнд хорогдолгүй, өвчин хортонд тэсвэртэй зэрэг үзүүлэлтээр 15-18 баллын үнэлгээ авсан 7 овог, 8 төрөл, 23 зүйл Allium altaicum L., A. senescens L., Hemerocallis minor Mill., H. lilio asphodelus L., H. meddendorfii (Trautv.et.Mey) Kitam., Iris bungei Maxim., I. dichotoma Pall., I. flavissima Pall., I. halophila Pall., I. lactea Pall., I. potaninii Ker-Gawl нь тарималших маш ирээдүйтэй, тогтмол үрлэдэггүй, ургал нахиа нь 1-2 ширхэг, байгалийнхтай өсөлт хөгжилтөөр ойролцоо, ганд тэсвэрлэх чадвар дунд зэрэг, өвөлжилтийн хорогдол 3-5 % иас ихгүй өвчин хортонд нэрвэгдэх байдал дунд зэрэг гэсэн үзүүлэлтээр 10-14 баллын үнэлгээ авсан Paeonia anomala L., P. lactiflora Pall., Echinops latifolius Tusch., Achillea asiatica Serg., Lilium pumilium DC., L. martogon L., Rheum undulatum L., Geranium pratense L., Lancea tibetica Hook.f.et Thoms., Tulipa uniflora (L.) Bess. зэрэг 20 овог 28 төрөл 36 зүйлүүд нь ирээдүйтэй үнэлгээгээр үнэлэгдэв.
4. Тарималжуулах нутагшуулах судалгааны дүнд мод, сөөг, өвслөг ургамлын ургалтын хугацаа, улирлын хөгжлийн хэм, өсөлтийн үргэлжлэх хугацаа, цэцэглэлт, үр боловсрох хугацаа, гоёл чимэглэлийн чадавхийг илрүүлснээр цаашид үржүүлэн олшруулах эх материал бий болгов.
5. Тасралтгүй цэцэглэх, чимэглэх онцлогийг илрүүлж, эдгээр ургамлын цуглуулгын талбайг 0,5 га-аар өргөтгөн, үрийн нөөц сантай боллоо.

Удирдагч

Гэндэн овогтой Очирбат


Бүрэн эх

Эрдэм шинжилгээний бүтээл
1. Нэг сэдэвт бүтээл, ном, товхимол /нэр/

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
2. Эрдмийн зэрэг горилсон бүтээлийн нэр

3. Шинэ ба шинэчилсэн бүтээгдэхүүний загвар

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
4. Шинэ болон шинэчилсэн технологи /нэр/

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
5. Тоног төхөөрөмжийн туршилтын загвар

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
6. Батлагдсан стандарт

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
7. Зөвлөмж

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
8. Заавар

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
9. Патент

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
10.Ашигтай загварын гэрчилгээ


№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
11.Зохиогчийн эрхийн гэрчилгээ


№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
12. Техник эдийн засгийн үндэслэл

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
13. Газрын зураг, атлас

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
14. Шинэ онол, теором

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
15. Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл гадаад

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
1 Lkhagvasuren S, Enkhtuya L. Tne collection of Iris species in Botanical Garden, Ulaanbaatar, and the classification based on chloroplast DNA sequence. // Центральный сибирский ботанический сад СО РАН. Роль Ботанических Садов в сохранонии биоразнообрация растительного мира азиатской России: Настоящее и будущее. Новосибирскс.339. 2006 Дэлгэрэнгүй
2 Чанцалням Д. Биологические особенности интродуцируемых кустарниковых растений.//Роль ботанических садов в сохранении биоразноообразия растительного мира азиатской россии Новосибирск. Изд-во “ Сибтехнорезерв” 315-317 с. 2006 Дэлгэрэнгүй
3 Цэрэннадмид П. Влияние эффективной температуры воздуха на созревание семян у караганы Даваажамца.// Новосибирск: Изд-во. Сибтехнорезерв” 312-313 с. 2006 Дэлгэрэнгүй
4 Цэрэннадмид П. Фазы цветения и плодоношения некоторых видов кустарников в условиях Ботанического сада АН Монголии.// Новосибирск:Изд-во “ Сибтехнорезерв” 313-315 с. 2006 Дэлгэрэнгүй
5 Цэрэннадмид П. Research result of introduction of ornamental shrubs in botanic garden Mongolia. Wuhan. China52 p. 2007 Дэлгэрэнгүй
6 Chantsalnyam D. Introduction of fruit-berry plants in Botanical Garden. // Global Botanical Gardens Congress. Wuhan China 51 p. 2007 Дэлгэрэнгүй
7 Чанцалням Д. Гэр хороололыг цэцэрлэгжүүлэх асуудалд.// Эрдэм сонин . №03/101. 2007 Дэлгэрэнгүй
8 Ochgerel N. ome results of cultivation and introduction of Peony species in Mongolia // 3-rd Global Botanic Gardens Congress. China, Wuhan DVD. 2007 Дэлгэрэнгүй
9 Enhktuya L. Result on collection of IRIDACEAE JUSS in the Botanical Garden of Mongolia // 3rd Global Botanic Gardens Congress. Wuhan. China. April 16-20 DVD 2007 Дэлгэрэнгүй
16. Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл дотоод

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
1 Гэрэлчулуун Я. Тавилганын төрлийн ургамлыг ногоон байгууламжинд ашиглах боломж. //МУБИС. БУС. Биологийн тэнхмийн эрдэм шинжилгээний бичиг IV боть. УБ.: 133-139 тал. Дэлгэрэнгүй
2 Гэрэлчулуун Я. Дариймаа Ш. Улаанбаатар хотын ногоон байгууламжин дахь ургамлын зүйлийн бүрдэл. // МУБИС. БУС.Биологийн тэнхмийн эрдэм шинжилгээний бичиг IV боть.УБ.: . 95-99 –р тал. 2005 Дэлгэрэнгүй
3 Мөнгөн М. Улиасны суулгац ургуулж ойжуулалтанд ашиглах боломж.//МУШУТИС-ийн эрдэм шинжилгээний бүтээлийн эмхтгэл.УБ.: . 137-138-р тал. 2006 2005 Дэлгэрэнгүй
4 Мөнгөн М. ШУА-ийн Ботаникийн цэцэрлэгт анхилуун улиас /Populus suaveolens Fisher/-ыг үржүүлсэн судалгаа // Бот. хүр. бүт. – УБ . №16. 102-104 –р тал. 2006 Дэлгэрэнгүй
5 М.Мөнгөн . ШУА-ийн Ботаникийн цэцэрлэгт лавар навчит улиас /Populus laurifolia LED/-ыг үржүүлсэн судалгааны дүн // Геоэко. хүр. бүт. УБ . 143-146-р тал. 2006 Дэлгэрэнгүй
6 Чанцалням Д. Зарим мод, сөөг ургамлыг ногоон тайраадсаар үржүүлсэн судалгааны дүнгээс. Бот.хүр.бүт. № 16. УБ.: Бемби сан 94-96-р тал . 2006 Дэлгэрэнгүй
7 Чанцалням Д. Ногоон хэрэм хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд ашиглах боломжтой мод, сөөг // Уур амьсгалын өөрчлөлт ба Монгол орны ой. Үндэсний бага хурлын эмхтгэлд. УБ 73-75-р тал. 18. Цэрэннадмид П. Ботаникийн цэцэрлэг дэхь зарим сөөгийн үр жимс боловсрох үе.// Бот.хүр. бүт № 16, 91-94 –р тал. 9. Энхтуяа Л Очгэрэл Н. Ховор зарим Сарныг (Lilium L) тарималжуулж буй судалгааны дүнгээс// Ботаникийн хүрээлэнгийн бүтээл №16. 2007 10. Гэрэлчулуун Я. “Улаанбаатар хотын ногоон байгууламж дахь ургамлын зүйлийн бүрдэл харшил үүсгэгчийн эзлэх хувь. // Ургамлын харшилаас сэргийлье! Улсын анхдугаар зөвлөгөөний хураангуй УБ 2007, 30-35-р тал. 11. Гэрэлчулуун Я. Тарималжуулж буй тавилганын биологийн зарим онцлог. // Ботаникийн хүрээлэнгийн эрдэм шинжилгээний бүтээл №17 - УБ 2007, 70-73-р тал. 12. Мөнгөн М. Зарим зүйл улиасын дулаан шаардах, жавар тэсвэрлэх чадавхи // Ботаникийн хүрээлэнгийн бүтээл. – УБ 2007. №17. 77-78-р 13. Мөнгөн М. Монгол оронд навчит мод тарималжуулсан түүхэн уламжлал // ШУА-ийн Эрдэм сонин. – УБ 2007. №08 (106). 13-14-р тал. 14. Мөнгөн М. Сангидорж Б. Улиасны тоос, унгиралын харшлаас сэргийлэх арга зам // Бүх нийтээр ургамлын тоосны харшлаас сэргийлье. Улсын зөвлөгөөний илтгэлийн эмхтгэл.2007 . 68-71-р тал. 15. Цэрэннадмид П. Тарималшуулж байгаа Байтагийн сарнайн биологийн онцлог. Бот.хүр. бүт. № 17. 70-72-р тал. 16. Чанцалням Д.Ботаникийн цэцэрлэгт Juniperus chinensis L-ийг тарималшуулж буй судалгааны дүнгээс. Бот.хүр.бүт. 2007.№17. УБ.: Бемби сан ХГ 63-69 –р тал 17. Очгэрэл Н. Монгол орны Цээнийн зүйлийг үржүүлэн тарималшуулж буй дүн //“Монгол орны геоэколги” сэдэв эрдэм шинжилгээний бага хурлын эмхтгэл. УБ. 2007. 282-285-р тал 18. Энхтуяа Л. Монголын Ботаникийн цэцэрлэгт Iridaceae Juss төрлийн цуглуулга бүрдүүлсэн дүн //“Монгол орны геоэкологи” сэдэвт эрдэм шинжилгээний бага хурлын эмхэтгэл. УБ .2007. 277-281-р тал 2006 Дэлгэрэнгүй
17.Эрдэм шинжилгээний илтгэл гадаад

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
1 Enhktuya L. Result on collection of IRIDACEAE JUSS in the Botanical Garden of Mongolia Дэлгэрэнгүй
2 Цэрэннадмид П. Research result of introduction of ornamental shrubs in botanic garden Mongolia. Wuhan. China 4.18. 2007 Дэлгэрэнгүй
3 Chantsalnyam D. Introduction of fruit-berry plants in Botanical Garden. // Global Botanical Gardens congress. Wuhan China 4.16. 2007 Дэлгэрэнгүй
4 Ochgerel N. Some results of cultivation and introduction of Peony species in Mongolia // 3-rd Global Botanic Gardens Congress. China, Wuhan.. April16-20. 2007 Дэлгэрэнгүй
18.Эрдэм шинжилгээний илтгэл дотоод

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
1 Гэрэлчулуун Я. Тавилганын төрлийн ургамлыг ногоон байгууламжинд ашиглах боломж. // Ботаникийн хүрээлэнгийн онолын семинарт 10 сард. 2005 Дэлгэрэнгүй
2 Гэрэлчулуун Я. Бургас навчит тавилганыг тарималшуулж буй судалгааны дүн. МУБИС –ийн онолын семинарт 11 сард. 2006 2005 Дэлгэрэнгүй
3 Мөнгөн М. Ургамал тарималшуулах нутагшуулах ажлын үндсэн ойлголт. //Бот. Хүр. Онолын семинарт10.16. 2006 Дэлгэрэнгүй
4 Чанцалням Д. Ногоон хэрэм хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд ашиглах боломжтой мод, сөөг // Уур амьсгалын өөрчлөлт ба Монгол орны ой. Үндэсний бага хуралд. УБ. МУИС 3.24. 2006 Дэлгэрэнгүй
5 Чанцалням Д. Чимэглэлийн мод, сөөгийг тарьж арчлах нь. Төв аймгийн ЗДТГ-ын удирдах ажилтаны зөвөлгөөнд4.02. 2006 Дэлгэрэнгүй
6 Чанцалням Д. Ногоон байгууламжийг нэмэгдүүлэхэд Ботаник цэцэрлэгийн оролцоо. “ Ногоон байгууламжийн менежмент” зөвөлгөөнд5.17. 2006 Дэлгэрэнгүй
7 Чанцалням Д. Зарим мод, сөөг ургамлыг ногоон тайраадсаар үржүүлсэн судалгааны дүнгээс. Ботаникийн хүрээлэнгийн онолын семинарт 11.06. 2006 Дэлгэрэнгүй
8 Очгэрэл Н. Арилд цэцгийн булцууг үржүүлж хадгалах арга // Ботаникийн хүрээлэнгийн онолын семинарт12.04. 2006 Дэлгэрэнгүй
9 Энхтуяа Л. Цахилдагийн цуглуулга бүрдүүлсэн дүн // Ботаникийн хүрээлэнгийн онолын семинарт12.04. 2007 2006 Дэлгэрэнгүй
10 Гэрэлчулуун Я. Ботаникийн хүрээлэнд “Тавилганы төрлийн /Spiraea L./ ургамлыг тарималшуулж, нутагшуулж буй судалгааны дүнгээс” сэдвээр оны 11 сард онолын семинар хэлэлцүүлсэн. 2007 Дэлгэрэнгүй
11 Гэрэлчулуун Я. Монгол улсын боловсролын их сургуульд “Тарималшуулж буй Тавилганы төрлийн зарим ургамлыг /Spiraea L./ ургамлыг хот цэцэрлэгжүүлэлтэнд ашиглах нь” сэдвээр оны 11 сард онолын семинар хэлэлцүүлсэн. 2007 Дэлгэрэнгүй
19.Аргачлал

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
20.Ишлэл


Сэтгэгдэл бичих
Нэр :

СЭТГЭГДЛҮҮД