• Эхлэл /
• Судалгаа боловсруулалтын тухай мэдээлэл

Томоохон сав газруудын усны нөөцийн үнэлгээ, усны орчны экологийн судалгаа

Салбар : Байгалийн шинжлэх ухаан

Төслийн дугаар :

Төслийн төрөл : Сэдэвт ажил

Хугацаа: 2005-2007

Санхүүжилт: 144779000 мян.төг

Түлхүүр үг : ус, экологи, услах систем, ус хангамж, усны менежмент

Үр дүн

1. Дэлхийн уур амьсгалын өөрчлөлтийн нөлөө хийгээд аж ахуйн зарим харалган бурангуй үйлдлээс усны нөөц, хомсдон багасах үйл явцтай шинжлэх ухааны үүднээс хандах, тэмцэх аргуудын талаархи мэдлэгийг буй болгох шаардлагатай байгааг тогтоолоо.
2. Судалгааны явцад 13 цэгт усны бохирдол, чанарын өөрчлөлтийн мониторингийн судалгаа явуулснаас гадна томоохон бохирдуулагчдын судалгаа хийж бохирдлын хэмжээг тухай бүр тодорхойлж байлаа. Уул уурхайн үйлдвэрлэлээс ялангуяа шороон ордын алт угаах, Эрдэнэтийн уулын үйлдвэрийн хаягдлын ус бохирдол тээдэггүй гэдэг нь үндэслэлгүй болохыг нотоллоо.
3. Усан орчин булингар, төдийгүй хүнд металлаар ихээхэн бохирддог нь тогтоогдлоо. Байгалийн нөхөн сэргэлт даацаасаа хэтэрч бохирдож байгааг Туул, Хангал, Шарын голын усны сав нутгийн жишээн дээр тодорхой харж болно.
4. Орхон голын сав газрын голуудын усны химийн бүрэлдэхүүн, чанарын өөрчлөлтийн шалгааныг тогтоох зорилгоор энэ сав нутгийн 300 гаруй гол, горхи, булгийн усны дээж авч химийн задлан шинжилгээ хийж дүгнэлт гаргаад байна.
5. Орхон голын савд нийтдээ 45 орчим голын хөндий алтны уурхайн үйл ажиллагаанд өртөн нийт 136.0 км урт гулдрил бүрэн өөрчлөгдөж, орчны газар шороо эвдэрч доройтолд орсныг илрүүллээ.
6. Усны үер, үерийн эрсдлийн үнэлгээний арга зүй боловсруулж түүний дагуу Баянгол дүүргийн үерийн гамшгийн эмзэг байдлын үнэлгээ хийж шийдвэр гаргах түвшингийн удирдлагуудад мэдээлэл хүргүүлсэн болно.
7. Хүний үйл ажиллагаа, байгаль цаг уурын өөрчлөлтөөс шалтгаалан бохирдолтонд өртөж буй Туул, Хангал, Шарын голын савын газрын доорхи ус, усны орчин, загасны урт хугацааны мониторингийн судалгааг хийх шаардлагатай байгааг тогтоолоо.
8. Сүүлийн арван жилд манай орны болон Орхон голын сав газрын нутагт малын тоо толгой өсч үржиж байгаатай холбогдон малын усны хэрэглээ ихэсч байгаа учир хуучин ашиглаж байсан худаг хуучирч эвдрэн малын амны ус цаг агаарын өөрчлөлтөөс шалтгаалж ширгэж үгүй болж байгаа нь судалгаанаас тод харагдаж байлаа. Иймд цаашид хөдөө аж ахуйн ус хангамжийн менежментийг тогтвортойгоор иж бүрнээр төлөвлөн ажиллах нь шаардлагатай байгааг тогтоолоо.

Удирдагч

Лүнтэн овогтой Жанчивдорж

Бүрэн эх

Эрдэм шинжилгээний бүтээл

1. Нэг сэдэвт бүтээл, ном, товхимол /нэр/

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он
1		Монгол орны загас хамгааллын төлөвлөгөөний эмхэтгэл.		Дэлгэрэнгүй
2	J.Ocock, Г. Баасанжав, J.E.M, М.Эрдэнэбат, М. Kottelat, Б. Мэндсайхан, K. Smith	, Baillie , "Монгол орны загасны улаан данс"		Дэлгэрэнгүй
3		Природопользование в Бассейне р.Сэлэнгэ Уб	2005	Дэлгэрэнгүй
4		Үерээс болгоомжилъё. Уб.	2006	Дэлгэрэнгүй
5		Монгол орны газрын доорхи ус, түүний өөрчлөлт. Уб	2007	Дэлгэрэнгүй
6		Томоохон хот, суурингийн хатуу хог, хаягдлын цэгийн менежментийг боловсронгуй болгох арга. Уб	2008	Дэлгэрэнгүй
7		Жанчивдорж Л."Бороо, үерийн ус хураах, ашиглах практикийн зарим асуудал". Уб	2008	Дэлгэрэнгүй

2. Эрдмийн зэрэг горилсон бүтээлийн нэр

3. Шинэ ба шинэчилсэн бүтээгдэхүүний загвар

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он

4. Шинэ болон шинэчилсэн технологи /нэр/

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он

5. Тоног төхөөрөмжийн туршилтын загвар

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он

6. Батлагдсан стандарт

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он

7. Зөвлөмж

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он

8. Заавар

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он

9. Патент

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он
1		Палам. Б, Сүрэнхор. Б, Жавзан. Ч "Усыг байгалийн эргзлтийн зарчмаар цэвэрлэх арга" Монгол Улсын шинэ бүтээлийн №2538 тоот патент		Дэлгэрэнгүй

10.Ашигтай загварын гэрчилгээ

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он

11.Зохиогчийн эрхийн гэрчилгээ

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он

12. Техник эдийн засгийн үндэслэл

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он

13. Газрын зураг, атлас

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он

14. Шинэ онол, теором

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он

15. Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл гадаад

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он
1	Г.Удвалцэцэг	"Вопросы создания экологических серий карт охраны водных ресурсов" Олон улсын ҮШ конференцийн эмхэтгэл ОХУ-ын Эрхүү хот		Дэлгэрэнгүй
2		Удвалцэцэг.Г, Эрдэнэцэцэг. Гадаргын усны экологийн нөхцлийн зураг зохиох тухай.МУИС, Газарзүйн асуудлууд№250, УБ , х53-61	2005	Дэлгэрэнгүй
3		Энхтуяа. М, "О геоэкологической оценкс эродированности пастбищ Монголии" Буриадын Улсын их сургуулийн бүтээл, География и Геология, выпуск 6. Улаан-Үүд;	2005	Дэлгэрэнгүй
4		Эрдэнэчимэг.Б. "Ус ба усан орчны суурь судалгааны өгөгдлийн бааз" Гсоэкологийн хүрээлэнгийн бүтээл. №5, УБ	2005	Дэлгэрэнгүй
5	Д.Одонцэцэг	. Михеева А.С Особенности формирования экономического мсханизма природопользования на трансграничных территориях бассейна р.Селенга, илтгэл, ОХУ-ын Буриадын БНХ, Буриадын Улсын Их сургуультай хамтран зохион байгуулсан "Трансграничные аспекты использования природно-ресурсного потенциала бассейна реки Селенга в новой социально-экономической и геополитической ситуации"-сэдэвт олон улсын эрдэм шинжилгээний хурал, Россия Улан-уде.	2006	Дэлгэрэнгүй
6	N. Jadambaa	Trans boundary aquifers of Mongolia. Олон улсын гидрогеологийн их хурлын материалIX сар Бээжин Л.Жанчивдорж.Раднаев Б.Л сравнительный анализ природопользования на трансграничных территориях бассейна р, Селенга - илтгэл, ОХУ-ын Буриадын БНХ, Буриадын Улсын Их сургуультай хамтран зохион байгуулсан "Трансграничные аспекты использования природно-ресурсно1 о потенциала бассейна реки Селенга в новой социально- экономической и геополитической ситуации" - сэдэвт олон улсын эрдэм шинжилгээний хурал, Россия Улан-уде.	2006	Дэлгэрэнгүй
7	Н.Жадамбаа, Х.Кенжегүл	"Воздействие антропогенных факторов на малый водосбор и их экологическая оценка" илтгэл, ОХУ-ын Буриадын БНХ, Буриадын Улсын Их сургуультай хамтран зохион байгуулсан "Трансграничные аспекты использования природно-ресурсного потенциала бассейна реки Селенга в новой социально- экономической и геополитической ситуации" - сэдэвт олон улсын эрдэм шинжилгээний хурал, Россия Улан-уде.	2006	Дэлгэрэнгүй
8	N. Jadambaa	, Urban groundwater resources, Institute of geo-ecology of MAS ERSEC WATER Workshop. 6-8 November.	2006	Дэлгэрэнгүй
9	B.Hiler, N. Jadambaa	Groundwater in basin river Celengc within the territory of Mongolia. Олон улсын гидрогеологийн их хурлын магериалIX сар Бээжин.	2006	Дэлгэрэнгүй
10	Н.Жадамба, Ч.Жавзан	Дашибалова Л.Т, Батоева А.А , "Физико-химическис свойства цеолитоносных туфов месторождения Ургун Монголии". Байкальский институт природопользования СО РАН, г.Улан-Удэ	2006	Дэлгэрэнгүй
11	Я. Баасандорж	Ма. Энхтуяа " Экологическое состояние и землепользование в районе Заамара" Охрана и рациональное использование трансграничных вод. Международная научно-практическая конференция Улан-Үдэ-УланБатор . изд-во БГУ.	2006	Дэлгэрэнгүй
12		Ма. Энхтуяа. " Некоторые физико-химические свойство эродированных каштоновых почв" Актуальные проблемы развития сельского хозяйства Казакстана, Сибири и Монголии-материалы 9-ой международная научно-практическая конференция УБ .	2006	Дэлгэрэнгүй
13	Н.Жадамбаа, П.Баярмаа	, Хил дамжсан газрын доорхи ус агуулсан хурдас чулуулгийн тухай илтгэлийн хураангуйг Орос хэл дээр бэлтгэж ОХУ-ын Улаан-Үүд хот дахь Байгалийн нөөц ашиглалтын хүрээлэнг Эколого-географические проблемы развития трансграничных регионов сэдэвт олон улсын онол прак.конференцийн материал Улан-Удэ изд-БГУ ) Улан -үүд.	2007	Дэлгэрэнгүй
14		Odontsetseg.D, and at all. Policy and water resources management in the transboundry area of selenge RB, Mongolia, International Symposium on transboundry water problems in North Asia. Seoul, Korea	2007	Дэлгэрэнгүй
15		Энхтуяа. М. (Влияние водной эрозии на свойства каштановых почв пастбищных земель Заамарской долины Монголии // Эколого-географические проблемы развития трансграничных регионов сэдэвт олон улсын онол прак.конференцийн материал Улан-Удэ изд-БГУ )	2007	Дэлгэрэнгүй
16		ErdenechimigD "My contributions to the development of water resources management of Mongolia""'Water Education for a Changing World" UNESCO-IHE. The Netherland, Delft..	2007	Дэлгэрэнгүй

16. Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл дотоод

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он
1	Б.Палам, Ч.Жавзан, Б.Пунцагдулам, Т.Лодой	, Ус зөөлрүүл-эгчтзй халаалтын систем ФТХ-ийн бүтээл №33		Дэлгэрэнгүй
2	M. Erdenebat, B. Ganzorig, P. Tsogtsaikhan	David Guilroy Home range and seasonal movement of Taimen (Hucho taimen) in the Eg and Uur rivers, Mongolia. Geoecological Issues in Mongolia.		Дэлгэрэнгүй
3		Удвалцчцэг. r "How paslureland water supply affects desertification (Case Study: Bogd soum, Uvurkhangai aimag)" өгүүллэгийг бичиж БНХАУ-ын Бээжин хотноо болсон "Монголын тэгш өндөрлөг ба түүний зэргзлдзэх нутгийн байгалийн нөхцөл ба тогтвортой хөгжил" III эрдэм шинжилгзэний олон улсын хурлын эмхэтгэлд хэвлүүлэхээр өгөөд байна.		Дэлгэрэнгүй
4	П.Хөхөө, Н.Батсүх, Н.Жадамбаа	, "Хужиртын рашааиы ордын экологи гидрогеологийн судалгааны дүн" ШУТИС,ГТС.№14.УБ.2ОО6.		Дэлгэрэнгүй
5		Жавзан. Ч, Палам. Б, Жаргалсайхан. Д "Ус цэвзрлэгч РТН технологийн төхөөрөмжийн ашиглалтад хийсэн судалгааны дүн" Физик технологийн хүрээлэнгийн бүтээл №31, УБ х 139-142	2004	Дэлгэрэнгүй
6		Сүрэнхор. Б, Жавзан. Ч, Палам.Б "Байгаль дахь усны эргэлтийн зарчмаар ундны ус бэлтгзх шинэ технологи" Физик технологийн хүрэзлэнгийн бүтээл №31, Улаанбаатар;	2004	Дэлгэрэнгүй
7		Сэнжим.Б. Changes in riverbed morphology and ecology -Tuul river* Mongolia. Геозкологийн хүрээлэнгийн эрдэм шинжилгээний бүтээл..	2005	Дэлгэрэнгүй
8		Удвалцэцэг.Г "Сэлэнгэ мөрний сазв газрын зурагжуулалтын байдал" Геозкологийн хүрээлэнгийн бүтээл. №5, УБ.	2005	Дэлгэрэнгүй
9		Жанчивдорж.Л. Баянбүрдийн цар хүрээ усны нөөцөөс хамаардаг. Геоэколотийн хүрээлэнгийн эрдэм шинжилгээний бүтээл.№5, УБ . х85-93	2005	Дэлгэрэнгүй
10		Саулегүл. А "Монгол орны зүүн хойд хэсгийн урсгал усны экосистем дэх усны шавжийн бүлгэмдэлд алтны ил шороон олборлолтын нөлөөлөл" Хүрэл тогоот- Геологи, газарзүйн салбарын залуу судлаачидын эрдэм шинжилгээний илтгэлүүдийн эмхэтгэл, УБ	2005	Дэлгэрэнгүй
11		Төмөрсүх.Д. Улаанбаатар хотын бохир ус цзвзрлзх байгууламжуудын ажиллагааны түвшин онд. Геоэкологийн хүрзэлэнгийн эрдзм шинжилгээний бүтээл. УБ №5	2005	Дэлгэрэнгүй
12		Жавзан. Ч "Говийн Дорнод хэсэгт газар доорхи усны химийн найрлага бүрэлдэх онцлог, чанарыг сайжруулах боломж" Батсүх. Н, Цэрэнжав. Г , бусад нарын ШУТИС, "Байгалийн ус, геологи орчны судалгаа" УБ	2005	Дэлгэрэнгүй
13	П. Хөхөө, X. Оюуцэцэг, Б. Одсүрэн	. "Ёлын булаг, түүний чанар, экологийн төлөв байдал" Геоэкологийн хүрээлэнгийн бүтээл .	2006	Дэлгэрэнгүй
14	А. Саулегүл, Б. Цэнгэлмаа	"Туул гол, түүний цутгал голуудын усны химийн бүрзлдэхүүн, ёроолын шавжийн тархалт". Хүрэл тогоот-, Геологи, Газарзүйн салбарын залуу судлаачдын уулзалт, семинар	2006	Дэлгэрэнгүй
15	А. Саулегүл, С.Пүрэвдорж	Алтны шороон ордны үйл ажиллагаа усны ёроолын шавжийн бүлгэмлэлд нөлөөлөх нь. Байгаль орчныг менежментийн чадавхийг нэмэгдүүлэхэд залуу үеийн оролцоо Бага хурлын эмхэтгэл, УБ	2006	Дэлгэрэнгүй
16	Б.Сэнжим, Л.Нэргүй	"Сэлзнгэ аймгийн нийгэм эдийн засгийн хөгжилд усалгаатай тариалангийн эзлэх байр суурь", "Тариалан", №01 (26),	2006	Дэлгэрэнгүй
17	Д.Төмөрсүх	."Сэлэнгэ мөрний сав нутгийн голын усны бохирдлын чиг хандлага" Улаанбаатар дээд сургууль.УБ .	2006	Дэлгэрэнгүй
18	Д.Төмөрсүх	. "Голын усны бохирдлын эрүүл ахуйн үнэлгээ, ус өөрөө цэвэрших чадамжийг тооцох боломж УБ .	2006	Дэлгэрэнгүй
19	Д.Төмөрсүх	. "Азийн зарим орны усны болон агаарын бохирдол" илтгэл. ШУА.Геоэкологийн хүрээлэнгийн бүтээл. №6, УБ .	2006	Дэлгэрэнгүй
20	Ч.Жавзан, И.Сүхбаатар, Б.Одсүрэн, Ц.Чанцал	УБ хот орчмын газрын доорхи усны судалгааны дүнгээс" "Хими-" ШУТИС.1ССТ.	2006	Дэлгэрэнгүй
21	Б. Одсүрэн, Ч. Жавзан	Улаанбаатар хот орчмын газар доорхи усны чанар, химийн бүрэлдэхүүн Геоэкологийн хүрээлэнгийн бүтээл №6.УБ .	2006	Дэлгэрэнгүй
22	Ч.Жавзан, И.Сүхбаатар, Б.Одсүрэн, Б.Цэнгэлмаа	"Антропоген хүчин зүйлийн нөлөө ба Туул голын усны чанар" Улаанбаатар дээд сургууль.УБ..	2006	Дэлгэрэнгүй
23	А. Саулегүл, Б. Цэнгэлмаа	. Жавзан Ми. Энхтуяа Туул голын усны горим, чанар, түүний бүрэлдэхүүний өөрчлөлт. Тахь Эрдэм шинжилгээний өгүүллүүд. №7	2006	Дэлгэрэнгүй
24	Н.Жадамбаа, Ж.Цогтбаатар	, (ред). Монгол орны Геоэкологийн зарим асуудал.УБ	2006	Дэлгэрэнгүй
25	Н.Жадамбаа, Ч.Батмөнх, Х.Кенжегүл	, "Гар аргаар ашигт малтмал олборлолт, байгаль орчин" Гурван үсийн судлаачдын эрдэм шинжилгээний бага хурал.. 5 сар УБ	2006	Дэлгэрэнгүй
26	Н. Жадамбаа, Д.Батмөнх	Уулын баяжуулах "Эрдэнэт" үйлдвэрийн хаягдалын усан сангийн талбайн гадаргын усны тооцоо. МУШУТИС-ийн Газрын тосны сургууль № 15 ,	2006	Дэлгэрэнгүй
27	Н.Жадамбаа, Г.Удвалцэцэг, Д.Өнөржаргал, Д.Төмөрсүх, Д.Гэрэлчулуун	, 8с.В, Рh.D "Төмөр зам дагуух төв суурингуудын газрын доорхи усны судалгаа" илтгэл. Экологийн тулгамдсан асуудлыг шийдвэрлэхэд эрдэмтдийн оролцоог дээшлүүлэх нь" сэдэвт 3 үеийн уулзалт.	2006	Дэлгэрэнгүй
28	Л.Жанчивдорж	. Цэн алт олсон хүн лан алтанд шунадаг. Ус хөгжил сэтгүүл № 1. УБ	2006	Дэлгэрэнгүй
29	Л.Жанчивдорж, Г.Удвалцэцэг, Д.Өнөржаргал, Х.Кенжегул, Д.Гэрэлчулуун	, Гидрогеологийн том масштабын зураг зохиох асуудалд ,/Сүхбаатар аймгийн Эрдэнэцагаан сумын жишээн дээр/ өгүүлэл Геоэкологийн Хүрээлэнгийн бүтээл,Ко6.УБ.	2006	Дэлгэрэнгүй
30	А. Мөнгөнцэцэг, Ч. Жавзан, Б. Цэнгэлмаа	Туул голын усны чанар, химийн найрлагад алт олборлолтын нөлөөлөл. МУИС, Монгол орны зарим бүс нутгийн гадаргын усны гидрохимийн судалгаа эрдэм шинжилгээний бага хурал	2006	Дэлгэрэнгүй
31	Д.Одонцэцэг	. нар Усан хангамжийн хомсдол ба бэлчээрийн талхагдал ХАА-г хөгжүүлэх, худаг уст цэг сэргээн засварлах төслөөс гарах ном. УБ .	2006	Дэлгэрэнгүй
32		Удвалцэцэг.Г "Бэлчээрийн усан хангамжийн өнөөгийн төлөв байдал (Өвөрхангай аймгийн Баруунбаян-Улаан сумын жишээн дзэр) өгүүллэгийг бичиж Газарзүйн хүрээлэнгийн бүтээл МОГЗА .№5. УБ .	2007	Дэлгэрэнгүй
33	Д.Өнөржаргал	Удвалцэцэг.Г, "Геоэкологи ба бэлчээр усжуулалтын байдал" илтгэл ШУТИС-ийн Монгол орны гидрогеологи, инженер геологи, геоэкологийн асуудлууд" эмхтгэл, № 15. УБ .	2007	Дэлгэрэнгүй
34		Эрдэнэбат.М. "Монгол орны тул загасны нөөцийн өнөөгийн байдал" сэдвээр оны 10 сарын 17-нд Байгаль хамгаалах "Монголын Тул" сангаас зохион байгуулсан Монгол орны тул загасыг хамгаалах менежмент бага хуралд илтгэл. УБ.	2007	Дэлгэрэнгүй
35	М. Эрдэнзбат	Цогтсайхан . Үүрийн голын зэвэг, тул загасны идэш тэжээлийн судалгааны дүнгээс. "Монгол орны геоэкологи" сэдэвт эрдэм шинжилгээний бага хурлын эмхттэл. №.07.	2007	Дэлгэрэнгүй
36	М. Эрдэнэбат	, Ю.Ю. Дгебуадзе Уур амьсгалын өөрчлөлт болон хүний үйл ажиллагааны нөлөөний үөийн Сэлэнгийн савын зарим нуур голын загасны бүрдэл. "Монгол орны геоэкологи" сэд.эвт эрдэм шинжилгээний бага хурлын эмхтгэл. Х.х. 92-98	2007	Дэлгэрэнгүй
37	П. Цогтсайхан, М. Эрдэнэбат	. Үүрийн голын зэвэг, тул загасны үржлийн биологийн зарим онцлог. "Монгол орны геоэкологи" сэдэвт эрдэм шинжилгээний бага хурлын эмхтгэл. Х.х. 109-113	2007	Дэлгэрэнгүй
38		Tsengelmaa. B Mongontsetseg.A Javzan.Ch. (). Study the effects of goldmining for the chemical composition and water quality of the Tuul River. Special edition. <	2007	Дэлгэрэнгүй
39		Tsengelmaa,B, Ramon Arovena, Janchivdorj.L, Erdenechimig.D, Enkhtuya.Mi. Choudry Manzoor Ahmad, Mari Ito, "Using Isotope Techniques for water contamination Study of Mongolia" Special edition. "Geoecological issues of Mongolia", Institute of Geoecology, UB .(In english)	2007	Дэлгэрэнгүй
40		Жанчивдорж.Л, Чинзориг, Эрдэнэчимиг "Isotope in water resources Management in Mongolia" нэртэй ханын илтгэл бэлдэж , хэвлүүлэн Австри Улсад болсон ОУЦЭА-ийн 50 жилийн ойн эрдэм шинжилгээний хуралд явуулсан. УБ	2007	Дэлгэрэнгүй
41		Javzan.Ch, Tsengelmaa. B, Saulegul.A and Tomorsukh, D (). The Tuul river water quality changes Special edition. <>, Institute of Geoecology, Ulaanbaatar	2007	Дэлгэрэнгүй
42		Жавзан. Ч Цэнгэлмаа.Б. "Хөвсгөл нуур түүний цутгал голуудын усны химийн шинж чанар" Монгол орны геоэкологийн асуудлууд. Улаанбаатар он.	2007	Дэлгэрэнгүй
43	Л.Жанчивдорж, Д.Одонцэцэг	, бусад. Усалгаатай газар тариалангийн хөгжил ба зураг төсөл. Ус хөгжил сэтгүүл №4. УБ	2007	Дэлгэрэнгүй
44	Л.Жанчивдорж, Д.Одонцэцэг	, бусад. Бэлчээр усжуулалтын арга хзмжээний оновчтой шийдэл ба түүнийг хэрэгжүүлэх арга зүйн асуудалд , Ус хөгжил сэтгүүл №4 УБ	2007	Дэлгэрэнгүй
45	Н.Жадамбаа, П.Баярмаа	"Монгол орны хил дамжсан газрын доорхи уст бүрдэл, бүс" МУШУТИС.Монгол орны гидрогеологи, инженер геологи, геоэкологийн асуудлууд, № 15. УБ..	2007	Дэлгэрэнгүй
46		Mendsaikhan. B Erdenebat. M Odsuren. B Fishery evolution of lakes Khar, Khar-us, Durgen of the Great lakes basin in western Mongolia. Special edition. "Geoecological issues of Mongolia", Institute of Geoecology, Ulaanbaatar.(In english)	2007	Дэлгэрэнгүй
47	A. Dulmaa, C.E., M. Erdenebat, B. Odsuren	Mendsaikhan.E Goulden. Fish population in the eastern shore tributaries of lake Hovsgol. Geoecological Issues in Mongolia 41. Mendsaikhan.B Fishery evolution of lakes Khar, Khar-Us, Durgen of the Great lakes Basin in Western Mongolia. Geoecological Issues in Mongolia. P: 79-82	2007	Дэлгэрэнгүй
48		Мэндсайхан.Б. "Монгол орны нөхцөлд тул, зэвгэ загасыг зориудаар үржүүлэх боломж" "Монголын тул" сангаас зохион байгуулсан Монгол орны тул загасыг хамгаалах менежмент бага хурал,	2007	Дэлгэрэнгүй
49		Мэндсайхан.Б М. Эрдэнэбат "Өвлийн агнуурын хугацаанд Ачит, Баян. Толбо нуурт явуулсан загасны судалгааны дүнгээс" . Монгол орны гөоэкологи сэдэвт эрдэм шинжилгээний бага хурлын бүтээл.№7.	2007	Дэлгэрэнгүй
50		Saulegul. A, Ayato Kozu, Toshi Nagata, Javzan. Ch, Tsengelmaa. B, and Tomorshukh. D Primary production and community respiration in the waste water from central waste water treatment plant. Hurel Togoot Annual hook-Conference on Young GeoScientists, Ulaanbaatar	2007	Дэлгэрэнгүй
51		7Удвалцэцэг.Г. Д. Төмөрсүх Зарим сумдын усан хангамж, бэлчээр усжуулалтын өнөөгийн гөлөв байдал" Геоэкологийн хүрээлэнгийн бүтээл №07. УБ .	2007	Дэлгэрэнгүй
52	Н.Жадамбаа, Д.Өнөржаргал	Удвалцэцэг.Г , Д. "Ground water research in settlement areas located along a railway line" Special edition. "Geoecological issues of Mongolia", Institute of Geoecology, UB .(In english)	2007	Дэлгэрэнгүй
53	Б.Баттуяа, П. Мөнхбаатар	ГЫхсЬД. В "Хараа гол ба түуний цутгал голуудын усны чанар болон хурдасны химийн бурэлдэхууний судалгааны дунгээс" .Монгол орны гидрогеологи, инженер геологи, геоэкологийн асуудлууд. ШУТИС эрдэм шинжилгээний дээж бичиг №15, УБ . х 65 - 68.	2007	Дэлгэрэнгүй
54	Б. Баттуяа, С. Түмэнжаргал	, "Улаанбаатар хот орчмын опн экосистемд агаарын бохирдлын узуулэх сөрөг нөлөөлөл". Хүрэл Тогоот- Геологи-газарзүйн салбарын залуу эрдэмтэн, багш судлаачдын эрдэм шинжилгээний бага хурал. УБ x109-116	2007	Дэлгэрэнгүй
55	Б.Баттуяа, П. Мөнхбаатар	НнясЬД. В Хараа гол ба тууний зарим цутгал голуудынусны чанарын судалгаа. Монгел орны геоэкологийн асуудлууд №7, Геоэкологийн хүрээлэн, УБ .х151-158	2007	Дэлгэрэнгүй
56	Б. Баттуяа, И. Сүхбаатар, А. Доржготов	, Арьс ширний уйлдвэрлэлийн хаягдал усыг цэвэршуулэх технологипн судалгаа. ШУТИС э/ш-ний дээж бичиг № , УБ .х21-26	2007	Дэлгэрэнгүй

17.Эрдэм шинжилгээний илтгэл гадаад

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он
1		Саулегүл. А, A, Borchard. D. О, Пүрэвдорж. С "Монгол орны зүүн хойд хэсгийн урсгал усны экосистем дэх усны шавжийн бүлгэмдэлд алтны ил шороон олборлолтын нөлөөлөл" Зүүн Азийн усны шавжийн судалгаа сэдэвт Олон улсын 3 дугаар бага хурал, Тианжин, БНХАУ;	2005	Дэлгэрэнгүй
2		Эрдэнэчимэг.Б, Жадамбаа. Н, Энхтуяа. Ми, Цэнгэлмаа. Б, Саулегул. А. "Local process of environmental pollution within Tuul river basin", Hjnr3JiHHH xypaanryn . Guangzhou and Three Gorges, China, September ,	2005	Дэлгэрэнгүй
3		Жанчивдорж. Л, Одонцэцэг.Д. Water Resources of Mongolia: Utilization and Management Challenges. Symposium under the theme "Science and Technology of water" Seoul.Korea.	2005	Дэлгэрэнгүй
4		Цогтбаатар.Ж, Жанчивдорж. Л, Одонцэцэг.Д , Current social and Environmental situation of Selenge r. basin and Management Challenges. БНСУ-Байгал хамгаалах хүрээлэн..	2005	Дэлгэрэнгүй
5		Эрдэнэбат.М. Монгол орны нуур, голууд дахь харь зүйл загасууд.Голоарктик дахь харийн зүйлүүд, Борок-2 олон улсын эрдэм шинжилгээний хурал.Ярасловск.	2005	Дэлгэрэнгүй
6		Ма. Энхтуяа " Монгол орны хөрсний өнөөгийн байдал, экологит гарч буй өөрчлөлт" 21-р зууны Монголын хөгжил, ШУТИС-Японы Этонологийн хүрээлэнгийн хамтарсан товхимол УБ -12.	2005	Дэлгэрэнгүй
7	B. Erdenechimeg	, Mi. Enkhtuya "The isotope case study in Erdenct copper mining industry of Mongolia" Геоэкологийн хүрээлэш ийн бүтээл№6	2006	Дэлгэрэнгүй

18.Эрдэм шинжилгээний илтгэл дотоод

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он
1		Саулегүл. А "Алтны ил шороон олборлолтын үйл ажиллагаа усны ёроолын шавжийн бүлгэмдэлд нөлөөлөх нь"		Дэлгэрэнгүй
2		Саулегүл. А "Туул голын усны ёроолын шавжийн төрөл, зүйлийн бүрдэлд антропогений нөлөөлөл" Туул гол:аюул, аврал сэдовт семинар,		Дэлгэрэнгүй
3	Б. Эрдэнэчимэг	. Монгол оронд дуслын усалгааг хөгжүүлэх боломж. ШУТИС. №6/69.УБ.	2003	Дэлгэрэнгүй
4		Саулегүл. А "Алтны ил шороон олборлолтын үйл ажиллагаа усны ёроолын шавжийн бүлгэмдэлд нөлөөлөх нь" Геологи, газарзүйн салбарын залуу эрдэмтэн багш, судлаачдын эрдэм шинжилгээний бага хурлын илтгэлийн эмхзтгэл, Улаанбаатар-Хүрэл тогоот,	2005	Дэлгэрэнгүй
5		Жадамба.Н, Кенжегүл.Х Бороогийн уулын баяжуулах үйлдвэрийн усан хангамжийн орчимдявуулсан ус шавхалтын ажлын дүн. Геологи, газарзүйн салбарын залуу эрдэмтэн багш, судлаачдын эрдэм шинжилгээний бага хурлын илтгэлийн эмхэттэл, Улаанбаатар- Хүрэл тогоот,	2005	Дэлгэрэнгүй
6		Жавзан. Ч, Жанчивдорж. Л, Цэнгэлмаа. Б "Улаанбаатар хот орчмын Туул голын усны чанар, найрлага, горимын өөрчлөлт" Туул гол:аюул, аврал сэдэвт семинар, ХБЦГ, Улаанбаатар;	2005	Дэлгэрэнгүй
7		Цэнгэлмаа. Б, Сэнжим. Б, Жанчивдорж. Л "Туул голын усны чанар, найрлагад алтны бүлэг ордын үйл ажиллагааны нөлөөлөл" Туул гол:аюул, аврал сэдэвт семинар, ХБЦГ, Улаанбаатар;	2005	Дэлгэрэнгүй
8		Саулегүл. A, Ibisch. R, Kraetz. D, Freudenberg. M, Borchard. D "Монгол орны зүүн хойд хэсгийн урсгал усны экосистем дэх усны шавжийн бүлгэмдэлд алтны ил шороон олборлолтын нөлөөлөл" Төв Азийн хүрээлэн буй орчны өөрчлөлт сэдэвт Олон улсын 3 дугаар бага хуралд, Улаанбаатар;	2005	Дэлгэрэнгүй
9		Ма Энхтуяа. Хөрсний эвдрэлийн судалгаа/ заамар сумын жишээн дээр/ Монгол орны газарзүйн асуудлууд,УБ ,х 142-153.	2005	Дэлгэрэнгүй
10		Төмөрсүх.Д. Сэлэнгэ мөрний ай сав дагуух төв суурингийн бохир ус цэвэрлэх байгууламжын өнөөгийн байдал. Монгол улсын Мэргэжлийн Хяналтын улсын албанаас зохион байгуулсан Цэвэрлэх байгууламжуудын ажиллагааг сайжруулах нь сэдэвт семинар.УБ .	2005	Дэлгэрэнгүй
11		Жадамбаа. Н Баянхонгор аймгийн нутаг дээрхи алтны үйлдвэрийн үйл ажиллагаанаас газрын доорхи усанд үзүүлж байгаа сөрөг нөлөөлөл Mongolian geoscientist .27.УБ	2005	Дэлгэрэнгүй
12		Жадамбаа. Н, Ганзориг. Уул уурхайн бүс нутагт явуулсан экологийн анхны судалгааны дүн. Journal of MOLARE Research Centre(MRC),UB Эрдэнэбат.М.Дгубуадзе.Ю.Ю, Дулмаа.А Факторы экологического риска в экосистемах бассейна р.Сэлэнгэ . Монгол болон зэргэлдээх улс орны экосистем:байгалийн баялаг, биологийн олон хэлбэр ба экологийн хэтийн хандлага сэдэвт олон усын хурал.УБ .	2005	Дэлгэрэнгүй
13		Удвалцэцэг.Г, Жадамбаа. Н, Жавзан. Ч. Уул уурхайн үйлдвэрийн үйл ажиллагааны улмаас байгаль орчинд нөлөөлж буй сөрөг нөлөөлөл. Монголын өндөрлөг түүний зэргэлдээх нутгийн байгалийн нөхцөл, ба тогтвортой хөгжил олон улсын семинар.УБ	2005	Дэлгэрэнгүй
14		Удвалцэцэг.Г Усны салбарын зураг зүйн ажлын үр дүн. Усны зураг төслийн байгууллагын 40 жилийн ойн хурал.УБ.	2005	Дэлгэрэнгүй
15		Сэнжим.Б. Сэлэнгэ аймгийн нийгэм эдийн засгийн хөгжилд усалгаатай тариалангийн эзлзх байр суурь. Усны зураг төслийн байгууллагын 40 жилийн ойн хурал.УБ.	2005	Дэлгэрэнгүй
16		Сэнжим.Б. Л.Нэргүй Хот орчмын уур амьсгалын өөрчлөлт ба усалгаатай тариалан, Тариалан сэтгүүл №1/26, УБ , х.65-68	2006	Дэлгэрэнгүй
17		Жадамба.Н, Баярмаа.П нар "Монгол орны газрын доорхи усны нөөц. баялаг" илтгэл Дэлхийп усны өдрийг тохиолдуулан оны 3 дугаар сарын 22-нд болсон эрдэм шинжилгээний бага хурал . УБ	2007	Дэлгэрэнгүй
18	Ч.Жавзан	Жадамба.Н Ми.Энхтуяа "Монгол орны усны нөөцийн өөрчлөлт хандлага" илтгэл, Монголын Геосудлаач сэтгүүл № 30. УБ .	2007	Дэлгэрэнгүй
19	Д.Төмөрсүх	Жадамба.Н, Монгол орны усыг бохирдлоос хамгаалах асуудлууд илтгэл, Монголын Геосудлаач сэтгүүл № 30 УБ .	2007	Дэлгэрэнгүй
20	Н.Жадамбаа	нар "Монгол орны газрын доорхи усны нөөц, ашиглалт" илтгэл .03.22-нд олон улсын усны өдөрт зориулан БОЯ-ны шийдвэрээр УИХ, Засгийн газрын гишүүд, мэргэжлийн хүмүүсийн дунд тавьсан илтгэл	2007	Дэлгэрэнгүй
21	Н.Жадамбаа	, Уул уурхайн үйлдвэрлэлийн явцад доройтсон газрыг нөхөн сэргээх арга зүй илтгэлийг БОЯ-наас зохион байгуулсан семинарт тавьсан. (.05.16)	2007	Дэлгэрэнгүй
22		Сэнжим.Б. "Голын гулдирал дахь хүний үйл ажиллагаа" сэдэвт илтгэл тавьж хэлэлцүүлж, илтгэл "Монголын Геосудлаач" сэтгүүл №30. УБ	2007	Дэлгэрэнгүй
23	С.Мэндсайхан, Б.Одсүрэи	Сэнжим.Б "Усан байгууламж ба орон нуггийн хөгжил" илтгэл "Усны барилга байгууламжийн тулгамдсан асуудлууд ба үерийн менежмент" сэдэвт онол практикийн бага хурал ШУТИС-ийн Э/Ш бүтээлийн эмхтгэл №6/69, УБ х63-69.	2007	Дэлгэрэнгүй
24		Сэнжим.Б. Л.Нэргүй "Усны эх үүсвэрийн ашиглалтыг сайжруулах боломж "илтгэл Усны барилга байгууламжийн тулгамдсан асуудлууд ба үерийн менежмент" сэдэвт онол практикийн бага хурал ШУТИС-ийн Э/Ш бүтээлийн эмхтгэл №6/69, УБ х112-118.	2007	Дэлгэрэнгүй
25		Эрдэнэбат.М. "Голын хөндий болон гольдролд алт олборлох явцад загасны төрөл зүйлийг хамгаалах, нөхөн сэргээх талаар" Ашигт малтмал ашиглах үйл ажиллагааг байгаль орчинд сөрөг нөлөө, хохирол багатай явуулах" сэдэвт хуралд илтгэл. 2-р сар .	2007	Дэлгэрэнгүй
26	П.Хөхөө, Б.Одсүрзн, Х.Оюунцэцэг	. "Аварга" нуурт хийсэн экологийн судалгааны дүн. Шинжлэх Ухаан Технологийн Их Сургууль, Геологи, газрын тосны сургууль, №15. Улаанбаатар.	2007	Дэлгэрэнгүй
27	П.Хөхөө, Б.Одсүрэн, Д.Гантөмөр, Ш.Сүхзагд, Ё.Батбаяр	, С,Пүрэвжав "Улиастай орчмын гадаргын болон газар доорхи усны чанар, бүрэлдэхүүн, гидрогеологи-геофизикийн зарим онцлог". Геоэкологийн хүрээлэнгийн бүтээл №07. УБ .	2007	Дэлгэрэнгүй

19.Аргачлал

№	Зохиогч	Бүтээлийн нэр	Он

20.Ишлэл

• Комент

Сэтгэгдэл бичих

Нэр :

---

СЭТГЭГДЛҮҮД