Салбар : Байгалийн шинжлэх ухаан
Төслийн дугаар : 9070001027
Төслийн төрөл : Сэдэвт ажил
Хугацаа: 2007-2009
Санхүүжилт: 338123 мян.төг
Түлхүүр үг : динамик шинж, шингээлтийн зурвас, резонанс, долгион, параметр, газрын тос, сэргээсэн тос, синтез,
Үр дүн
1. Монгол орны нефтийн дистиллятаас 9 төрлийн тосолгооны тос гаргаж авах синтезийн горимыг тогтоов. Үүнд: Натри. Кали. Бари, Хөнгөн цагаан, Никель. Цайр гэх мэт.
2. Тамсагбулаг Зүүнбаянгийн нефтийн дистиллятаас тосолгооны материалыг гарган авах технологийн бүдүүвчийг боловсруулав.
3. Зүүнбаянгийн түүхий нефтийн хэд хэдэн дээжнээс энгийн болон вакум нэрлэг хослуулан нефтийн дистиллятыг гаргаж, тэдгээрээс тосолгооны тос гаргах синтезд ашиглан орцын 10%-д нь адууны тос, тарвагны тос, ургамалын тосыг орлуулах боломжтойг тогтоов.
4. Байгалийн эрдэс түүхий эдээс Са(ОН)2, NaOH-г гарган авч тосолгооны тосны өтгөрүүлэгч болгох боломжтойг ( 8 удаагийн туршилт) тогтоов.
5. Тосолгооны тос гарган авахад нефтийн дистиллятын 12%-г техникт хэрэглэгдсэн тосыг сэргээн орлуулж болохыг туршилтаар нотлов.
6. Гарган авсан хэд хэдэн тосолгооны тосны механофизик химийн үзүүлэлтүүдийг тодорхойлж, гадаад оронд үйлдвэрлэж буй госолгооны тосны стандарттай харьцуулан судлахад ижил үр дүн бий болгосон.
7. Тосолгооны тос гарган авахад нефтийн дистиллятын 10 хүртэл хувьд хүнсний ашигласан тосыг цэвэрлэн орлуулж болохыг туршилтаар тогтоов.
8. Тосолгооны тосны триботехникийн судалгааг явуулсан нь техникийн элэгдлийг багасгахад чухал үүрэг гүйцэтгэж буй бидний 12 удаагийн туршилт харуулав.
9. Тосолгооны тос болон шингэн нефть бүтээгдэхүүнд дууны долгионы ЗкГц давтамжинд пьезокремик, пьезокварцын тусламжтайгаар камертон ашиглан зууралдлагыг хоромхон хугацаанд тодорхойлох шинэ аргыг боловсруулав.
10. Тус сэдвийг гүйцэтгэх явцад эрдэм шинжилгээний өгүүлэл 11 бичиж, дотоод гадаадын мэрэгжлийн хэвлэлд Монгол, Англи, Орос хэл дээр нийтлүүлсэн ба түүнчлэн 5 илтгэлийг дотоодын болон олон улсын эрдэм шинжилгээний хуралд тавьж хэлэлцүүлсэн болно.