Салбар : Байгалийн шинжлэх ухаан
Төслийн дугаар :
Төслийн төрөл : Сэдэвт ажил
Хугацаа: 2017-2019
Санхүүжилт: 28,480.0 мян.төг
Түлхүүр үг : Хөрс, хурдас, спор, тоос, тоосны мөхлөг, экзин, туйл, гадаргуу
Үр дүн
1. Төв, Завхан, Өвөрхангай, Сэлэнгэ зэрэг аймгуудын нутгаар тодорхой маршрутын дагуу судалгаа хийж, 130 цэгт ургамлын бичиглэл үйлдэн, ургамалжилтын онцлог байдлыг тодруулж, дээж материал болох 590 орчим хуудас ургамлын хатаадас бэлтгэснийг нягтлан тодорхойлж зонхилох ургамлын 51 овгийн 312 орчим зүйлийн 500 ш гербарийг бэлтгэн, сургалт судалгаанд ашиглаж байна. Судалгаанд бүртгэгдсэн ургамлуудын дотор унаган болон завсрын унаган 8 зүйл, нэн ховор, ховор 16 зүйл, монгол улсын улаан ном, улаан дансанд бичигдсэн эмийн, гоц ашигт зарим ургамлуудыг бүртгэсэн. Судалгааны материал болох гербараас зарим зүйлийн цэцэгт ургамлыг сонгон авч ХБНГУ-ын Гоеттингены Их Сургуулийн лабораторид тоосны боловсруулалт хийн 150 гаруй тоосны эталон бэлдмэл, 200 гаруй өндөр хүчин чадалтай аппаратаар авсан тоосны зурагт материалтай болж МУБИС-ийн Палинологийн лабораторид ургамал, тоосны санг нэмэгдүүлснээс гадна биологийн мэргэжлийн ангийн оюутнуудын сургалт, судалгаанд ургамлын анатоми морфологи, физиологи, ангилалзүй, палинологийн хичээлийн хэрэглэгдэхүүн болгон ашиглаж байна.
2. Нэр бүхий жижиг нуур цөөрмүүдэд өрөмдлөг хийж, нуурын хурдасны дээж, материал цуглуулан Япон улсын Окаяма Шинжлэх ухааны Их сургууль, МУБИС-ын Палинологийн лабораторид химийн боловсруулалт хийж, ургамлын тоос бүхий өндөр нарийвчлалтай дата, тоосны бус палиноморф, макронүүрс, диатом болон нуурын хурдасны насжилтын XRF шинжилгээгээр олон төрлийн орчны өөрчлөлт, мөн голоценийн сүүл үеийн суурьшлын олон төрлийн цаг үеийн нөлөөллийг тогтоосон.
3. ХБНГУ–ын профессор Херман Бехлинг Бүс нууранд багш, судлаач оюутнуудад зориулж өрөмдлөг хийж, хурдасны анхдагч дээж, материал цуглуулах сургалт, семинар явууллаа.
4. Нууруудын палеопалинологийн үндсэн үзүүлэлтээр ургамлан нөмрөгийн үүсэл, хөгжил, уур амьсгалын өөрчлөлт, байгалийн хувьсалд дүгнэлт өгөв. Нуурын хурдсан дахь тоосны агууламжаас харахад Төв азид орших Монгол улсын баруун хэсэг нь тэртээх дунд Голоцены үеэс одоог хүртэлх уур амьсгал нь хэрхэн, яаж хувьсан өөрчлөгдөж буйг тогтоов.
5. Нуур, хурдсан дахь зонхилох ургамлын спор, тоосны хэлбэрзүйн судалгааны үр дүнгээр олон улсын имфакт фактортой сэтгүүлүүдэд 5 өгүүлэл нийтлүүлж нийтийн хүртээл болголоо.