Шинжлэх Ухаан Технологийн Сан
Нэвтрэх
  • Эхлэл /
  • Судалгаа боловсруулалтын тухай мэдээлэл

Монгол орны нутаг дахь агаар мандлын орчин урсгалын судалгаа



Салбар : Байгалийн шинжлэх ухаан

Төслийн дугаар :

Төслийн төрөл : Сэдэвт ажил

Хугацаа: 2013-2015

Санхүүжилт: 16,800.0 мян.төг

Түлхүүр үг : ерөнхий орчил урсгал, алсын холбоо, даралтын үйлчлэлийн төв, урвуу холбооны механизм

Үр дүн

Ре-анализын мэдээгээр
• Монгол орны нутаг дээрх агаар мандлын орчил урсгалын зүй тогтол, гормыг 3 хэмжээстээр тогтоосон , зураглалууд бий болсон,
• Агаар мандлын хэвийн болон аномаль нөхцөлтэй үеийн орчил урсгал горим, үнэлгээ хийсэн, зураглалууд бий болсон
• Даралтын үйлчлэлийн төвүүд, тэдгээрийн эрчим байрлалын Монгол орны уур амьсгалтай холбоог тогтоосон, зураглалууд бий болсон
• Арктик, Хойд Атлантын хэлбэлзэл, Зүүн Атлант/Баруун Орос, Евразийн хэлбэлзэл, Зүүн Азийн өвлийн болон зуны муссоны индексүүдтэй Монгол орны сар, улирлын уур амьсгалтай холбон судалж холбоог тогтоон, уур амьсгалын мониторнгийн гол үзүүлэлтүүдийг тогтоосон, зөвлөмж гаргасан
• Монгол орны температуртай далай дээрх далайн түвшний даралт, 500 гПа-ын өндөр, 200 гПа-ын салхины хэвтээ байгуулагч хамаарал муутай байгаа ч хүйтний улиралд Баруун Европ, Евро-Азийн бүс нутагтай хамаарал өндөртэй байна. Харин дулаан улиралд Монгол орон болон Сибирийн их даралтын орны бүс нутаг Монгол орны температуртай өндөр хамааралтай байна
• MODIS сенсорын NDVI-г ашиглан тооцоолсон илүү бодитой НУБ-ийг загварт тусгаж өгснөөр загварын хур тунадасыг хэтрүүлэн үнэлдэг байдал багасаж, температурын өсөлтийг илүү бодитой болгож байна.
• газар бүрхэвчийн параметр болох гадаргын ангилал, ногоон ургамлын бүрхэц, гадаргын альбедо, навчны гадаргуугийн индексийг MODIS-ийн мэдээ ашиглан илүү бодиттой болгосон туршилтын үр дүн нь загварын суурь газар бүрхэвчийн мэдээ ашигласан үр дүнгээс ихэссэн үр дүнг өгч бодит ажиглалт руу дөхсөн. Хэдий тийм боловч MODIS-ийн мэдээ ашигласан туршилтын үр дүн нь ажиглалтын мэдээтэй харьцуулахад дутуу үнэлгээтэй байна
• WRF-NOAH газар бүрхэвчийн загвараар Монгол орны хэмжээгээр 2001-2011 оны хооронд газар орчмын энерги болон чийгийн үзүүлэлтүүдийг тооцоолж үзэхэд хур тунадасны тархалтыг газарзүйн байрлалаас хамааруулан маш сайн дүрслэн үзүүлсэн боловч тоо хэмжээний хувьд харьцангуй их байгаа юм. Энерги хоорондын шилжилтийн харьцаа нь улирал, бүс нутгаар маш сайн гарсан байна

Удирдагч

Ламжав овогтой Оюунжаргал

o_jargal@hotmail.com


Бүрэн эх

Эрдэм шинжилгээний бүтээл
1. Нэг сэдэвт бүтээл, ном, товхимол /нэр/

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
2. Эрдмийн зэрэг горилсон бүтээлийн нэр

3. Шинэ ба шинэчилсэн бүтээгдэхүүний загвар

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
4. Шинэ болон шинэчилсэн технологи /нэр/

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
5. Тоног төхөөрөмжийн туршилтын загвар

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
6. Батлагдсан стандарт

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
7. Зөвлөмж

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
8. Заавар

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
9. Патент

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
10.Ашигтай загварын гэрчилгээ


№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
11.Зохиогчийн эрхийн гэрчилгээ


№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
12. Техник эдийн засгийн үндэслэл

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
13. Газрын зураг, атлас

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
14. Шинэ онол, теором

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
15. Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл гадаад

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
1 Altangerel Batbold Extreme weather events in Mongolia: Numerical modeling and sensitivity experiments. Ph.D Thesis, Hokkaido University, Sapporo, Japan. 2012 Дэлгэрэнгүй
2 Oyunjargal,L Davaadorj, A : The role of Siberian Hgh in Dzud event, Proceeding of International Symposium on Dzud, Ulaanbaatar, Mongolia,p.23-24 2015 Дэлгэрэнгүй
3 Altangerel Batbold, Mamoru Ishikawa and Tomonori Sato, : Impact of the interannual variation of land surface parameters on summer precipitation over central Mongolia. International Journal of Climatology, Submitted. 2015 Дэлгэрэнгүй
16. Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл дотоод

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
1 Б.Буянтогтох , :“Сарын хэвийн болон аномали нөхцөлтэй үеийн орчил урсгалын судалгаа” УЦУОХ-ийн ЭШ-ний бүтээл №34, х.58-71 2013 Дэлгэрэнгүй
2 А. Даваадорж, Л.Оюунжаргал : “Зүүн Азийн муссон Монгол орны цаг агаар, уур амьсгалд нөлөөлөх нь” , УЦУОХ-ын ЭШБ №34, х.71-84 2014 Дэлгэрэнгүй
3 А. Даваадорж, Л.Оюунжаргал : “Зүүн Азийн муссоны индексээр Монгол орны өвлийн улирлын агаарын температур, хур тунадасыг урьдчилан мэдээлэх нь” УЦУОХ-ын бүтээлийн №34, х.84-97 2014 Дэлгэрэнгүй
4 А. Даваадорж, Л.Оюунжаргал : “Зүүн Азийн муссон Монгол орны цаг агаар уур амьсгалд нөлөөлөх нь”, ХҮРЭЛТОГООТ- Газарзүй, Геологийн салбарын залуу эрдэмтэн, судлаачдын бүтээлийн эмхэтгэл, х.58-69 2014 Дэлгэрэнгүй
5 Л.Оюунжаргал , : Монгол орны уур амьсгалын үзүүлэлтүүдийн инерц, хоорондын уялдаа холбооны асуудалд, УЦУОХ-ын ЭШБ №34, х.148-157 2014 Дэлгэрэнгүй
6 Л.Оюужаргал, Б.Жаргалан : Арктикийн хэлбэлзлийн Монгол орны уур амьсгалд үзүүлэх нөлөө, УЦУОХ-ын ЭШБ №34, х.41-58 2014 Дэлгэрэнгүй
7 Л.Оюужаргал, У.Дэлгэрмаа : Умард Атлантын хэлбэлзлийн Монгол орны температур, хур тунадасанд үзүүлэх нөлөөлөл, УЦУОХ-ын ЭШБ №34, х.97-113 2014 Дэлгэрэнгүй
17.Эрдэм шинжилгээний илтгэл гадаад

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
1 ТПУАӨСС-ийн ЭШДА Б.Буянтогтох оны 7 дугаар сарын 6-наас 14-ний өдрүүдэд БНХАУ-ын Бээжин хотод “Азийн Муссоны өөрчлөлт болон түүнийг урьдчилан мэдээлэх нь” 2014 Дэлгэрэнгүй
18.Эрдэм шинжилгээний илтгэл дотоод

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
1 “Монгол орны экстрем үзэгдэл ба түүний хандлага ” гэсэн сэдвээр Дэлгэрэнгүй
2 Батболд А, Монгол орны цөлжилтийн төлөв байдлыг ургамалжилтын индексээр үнэлэх боломж “Бүс нутгийн уур амьсгалын өөрчлөлт ба цөлжилт”, хэвлэлтэд, Мандалговь 2013 Дэлгэрэнгүй
3 А. Даваадорж, Л.Оюунжаргал : “Зүүн Азийн муссон Монгол орны цаг агаар уур амьсгалд нөлөөлөх нь” оны 10 сарын 18-нд Хүрэлтогоот- эрдэм шинжилгээний бага хурал 2014 Дэлгэрэнгүй
19.Аргачлал

№ Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
20.Ишлэл


Сэтгэгдэл бичих
Нэр :

СЭТГЭГДЛҮҮД