Нийгэм-соёлын ба экологийн орчин Орос, Монгол суралцагчдын амьдрал, түүний хэв маяг, инноваци сэтгэлгээг төлөвлшүүлэгч орчин цагийн сурган хүмүүжүүлэгчийн ёс зүй, ертөнцийг үзэх үзэлд нөлөөлдөг тухай
Салбар : Нийгмийн шинжлэх ухаан
Төслийн дугаар :
Төслийн төрөл : Хамтарсан төсөл
Хугацаа: 2017-2019
Санхүүжилт: 20,500.0 мян.төг
Түлхүүр үг : Нийгэм-соёл, Экологи, Инновац, Үнэт зүйл, Ёс зүй
Үр дүн
Монголын эко тогтолцоо, нийгэм соёлын орчныг тодруулах социологийн тандалт судалгаа дараах үр дүнд хүрлээ. (Тайлангийн Нэгдүгээр хэсэг. Судалгаа боловсруулалт, үр дүн)
-Тандалт судалгаанд нийт 84 оюутан хамрагдаж, Өөрийн үеийнхнийхээ зан чанарт үнэлгээ өгч, Нэмэлт асуултад бичгээр хариулж, тодруулга ярилцлага (шаардлагатай тохиолдолд) өгөв. Үүнээс дараах дүгнэлт, санал, таамаглалыг дэвшүүлж байна. Үүнд:
-Үзэл бодол, байр сууриа илэрхийлэхдээ нэр тэргүүтэй мэдээллээ нууцлахгүй байгаа нь хүүхэд залууст ардчилсан нийгмийн үнэт зүйл төлөвшсөн, шударга, ил тод байдлыг эрхэмлэдэг болсоны илрэл мөн.
-Оюутнууд үеийнхнээ ёс зүйн төлөвшлийн хувьд “ашигч”, “бялдууч”, “ууртай”, “хөндий” гэх мэтээр үнэлсэн нь амьдралын чанарыг тодорхойлогч хүнс тэжээл, хувцас, гэр орон зэрэг ердийн хэрэглээний дутагдал гачигдалттай нөхцөл, бас боловсролын чанар, ажлын байрны хомсдол үүнд нөлөөлж байна.
-Ёс суртахууны субъектив хүчин зүйлс нь нийгмийн дэг журам, шударга ёс, улс төрийн болон соёлын түвшин зэрэг нийгмийн байдал, бас цаг агаар, газар зүйн байрлал, газар хөдлөлт зэрэг байгалийн элдэв төрлийн гамшиг зэрэг байгалийн нөхцөл буюу объектив хүчин зүйлсээс хамааралтай байна.
-Хүүхэд залууст илэрч буй муу, сөрөг зан чанар, зан байдлын шалтгааныг дараа дараагийн судалгаанд тодруулах шаардлагатай байна.
-Ядуурлыг бууруулах чиглэлд шинжлэх ухаанч бус байдлаар хандаж Төрийн зүгээс хэрэгжүүлсэн арга хэмжээ эргээд иргэд дээрх ашигч, бялдууч, эмзэг, ядрангуй зан чанартай болж төлөвших, улмаар нийгмийг бүхэлд нь авлига, бэлэнчлэх сэтгэлгээ рүү түлхэх сөрөг талтайг анхааруулсан олон улсын байгууллагын эдийн засгийн шинжээчдийн дүгнэлтийг анхаарах зайлшгүй шаардлага бий болсон байна.
-Техник технологийн дэвшингүй хөгжлийн нөлөөгөөр дэлхий улам бүр хавтгай болж, нийгэм, боловсролын орчин нэн хурдтай цахимжиж байгаа нь ард иргэд, нэн ялангуяа хүүхэд залуучуудыг бусдаас хараат бус бие даасан байдалтай болгож, “хүчтэй”, “хөдөлмөрч” зэрэг сайн зан байдал төлөвшихөд эергээр нөлөөлөхийн зэрэгцээ, бас “хөндий”, “төөрөлдсөн” зан байдалтай болоход ч шууд болон шууд бус байдлаар нөлөөлж байж болзошгүй байна.
-Цахим мэдээллийн сүлжээний нэр төрөл олширсон, энэ талд хяналт сул байгаа нь хүүхэд залуус “айдаст автах”, “эмзэг”, “ууртай” болоход түлхэж байгаа, эсэхийг цаашид гүнзгийрүүлэн судлах шаардлагатай байна.