Шинжлэх Ухаан Технологийн Сан
Нэвтрэх

Умард болон Дорнод Монголын ургамлын аймаг, ургамалжилт



Салбар : Байгалийн шинжлэх ухаан

Төслийн дугаар :

Төслийн төрөл : Хамтарсан төсөл

Хугацаа: 2007-2008

Санхүүжилт: мян.төг

Түлхүүр үг : Умард монгол, Дорнод Монгол, ургамалжилт, ургамлын аймаг, ургамлан нөмрөг, баялаг

Үр дүн

• Цоргот дээд ургамлын 9,2 мянга орчим гербари, Замгийн 373 дээж материал, малгайт мөөгийн 53, дүлий мөегийн 2 дээж тус тус цуглуулжээ. Монгол Алтайгаас Potentilla rigudula, Anoplocaryum turczaninovy зэрэг нилээд хэдэн ховор зүйл, Сэлэнгэ мөрний дунд хэсгийн уулнаас Scutellaria mongolica, Stenosolenium saxatile зэрэг маш ховор уруул цэцэгтэн, Үүрийн гол орчмоос шивлээтэн, цэгрэмтэн, ойм хэлбэртний ховор зүйл, хэлбэрийг илрүүлжээ. Хөвсгел аймгийн Ариг, Үүр, Бадан, Эг, Сэлэнгэ, Орхон голын замгийн дээжийг тодорхойлсны дүнд Цахиурт ногоон, хөх ногоон, улаан замгийн хүрээний 56 төрлийн 98 зүйл, дэд зүйл замаг тэмдэглэгдлээ.
• Сүхбаатар аймгийн Түмэнцогт сумын нутагт Монголын ургамлын аймагт Caryopteris mongolica зүйлийн усгуй хэлбэрийг шинээр илрүүллээ.
• Сүхбаатар аймаг, Мөнххаан сум, Менххаан уул, Шархадны аманд Pinus sibirica буюу Сибирь хуш модны шинэ цэг, шинэ нутаг, шинэ тойргийг
тэмдэглэлээ.
• Хөвсгөл аймгийн нутгаас Allium spirale хэмээх Сонгинотоны овгийн ургамлыг тэмдэглэж, Монголын ургамлын аймагт нэмж буртгэлээ.
Stenosolenium saxatile - Хөвсгөлийн тайгын тойрог \шинэ тойрог, шинэ нутаг\. Eriophorum polystachyon, Е. vaginatum - шинэ нутаг. Сагех буюу Улалжийн төрлийн 10 зуйл -шинэ нутаг. Equisetum 2 зүйл \Equisetum palustre\ - шинэ нутаг
Төв Хангай тайгажуу шинэсэн ойг нэлэнхүйд нь огтлоход ихэнх тохиолдолд ой мод нь нуга-хээрийн бүлгэмдлээр солигдож байна. Тухайн бүс нутгийн ойд түүвэрлэх ба аажим огтлох аргаар мод бэлтгэх нь зүйтэй.
• Төв Хангай, Зүүн Хэнтийн залуу шинэсэн ойд 20-40 хувийн эрчимтэйгээр арчилгааны огтлолт хийж ойн бүтээмжийг нэмэгдүүлэх арга хэмжээ авах хэрэгтэй. • Хангайн гол нуруу болон Тарвагатай нуруунд 1996, 1998, 2002-2003 онд нийт 200 гаруй мянган га ой түймэрт нэрвэгдсэнээс 70 гаруй мянган га шинэсэн ой ендер эрчимтэй түймэрт сүйдэж, ургаа модны 90 хүртэл хувь нь түлэгдэж хатсан байна. Түймэрт шатсан талбайд шинэсний байгалийн сэргэн ургалт хэсэг бүлгээр сайн явагдаж байгаа боловч их налуу газар хөрсний элэгдэл гарч хад асга үүсч байна.
• 2001-2003 онд эрчимтэй үржсэн Сибирийн хүр эрвээхэй нь Зүүн Хэнтийн шинэсэн ойг их хэмжээгээр устгаж, ойн экосистемд хөнөөл үзүүлж байгаа гол хүчин зүйл болжээ. Иймээс хөнөөлт шавьжинд байнгын хяналт тавьж, тэдгээртэй тэмцэх арга хэмжээг шавьж дөнгөж олширч эхлэх үед цаг алдалгүй зохион байгуулах, шавьжинд үхсэн ойг даруй судалж ойг нөхен сэргээх шинжлэх ухааны үндэслэл боловсруулах шаардлагатай байна.

Удирдагч


Бүрэн эх

Эрдэм шинжилгээний бүтээл
1. Нэг сэдэвт бүтээл, ном, товхимол /нэр/

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
1 • Ганболд Э. Флора Северной Монголии //"Умард Монголын ургамлын аймаг" /ангилалзүй, эколог, газарзүй, хөгжлийн түүх/ номын эхийг редакгорт шилжүүлсэн 256х. /орос хэл дээр/ • Доржсүрэн Ч. Антропегенные секцессии в лиственничных лесах Монголии //Монгол орны шинэсэн ойд хүний нөлеөгеөр гарсан сукцесс 260х. /орос хэл дзэр/ 2008 Дэлгэрэнгүй
2. Эрдмийн зэрэг горилсон бүтээлийн нэр

3. Шинэ ба шинэчилсэн бүтээгдэхүүний загвар

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
4. Шинэ болон шинэчилсэн технологи /нэр/

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
5. Тоног төхөөрөмжийн туршилтын загвар

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
6. Батлагдсан стандарт

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
7. Зөвлөмж

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
8. Заавар

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
9. Патент

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
10.Ашигтай загварын гэрчилгээ


Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
12. Техник эдийн засгийн үндэслэл

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
13. Газрын зураг, атлас

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
14. Шинэ онол, теором

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
15. Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл гадаад

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
1 Ярмишко В.Т Слемнев Н.Н Потокин А.Ф Ярмишко М.А Доржсурэн Ч Зоёо Д Цогт 3. Анализ структуры и продуктивности подтаежных пойменно-долинных нарушенных лесных сообществ в Северо- Восточном Хангае (Монголия). // Раст. ресурсы. Т. 44. вып. 4 С.66-78. 2008 Дэлгэрэнгүй
2 В.Т.Ярмишко, Н.Н.Слемнев, Ч. Доржсурэн Современные сукцессионные процессы в лесах Монголии. Материалы Всероссийской конференции "Фундаментальные и прикладные проблемы ботаники в начале XXI века (Петрозаводск, 22-27 сентября г.). Петрозаводск 4.5. С.357-360. 2008 Дэлгэрэнгүй
3 Улзийхутагийн Энхмаа. Особенности флоры заповедника Богдхан уул //Материалы седьмой международной научно-практической конференции. <Проблемы ботаники Южной Сибири и Монголии>. Барнаул, 20-24 октября года// стр 347-351. 2008 Дэлгэрэнгүй
4 Ч. Доржсүрэн, Ч. Дугаржав, В. Т, Н. Н , Ярмишко Слемнев. Современное состояние лесных экосистем Монголии и проблемы их сохранения // Российско-Монгольский симпозиум "Глобальные и региональные особенности трансформации экосистем Байкальского региона". Материалы симпозиума. Улан-Батор: Жинст Харгана С.78-82. 2008 Дэлгэрэнгүй
5 Энхмаа Ө. Флора сосудистых растений заповедника Богдхан-ула //Российско-Монгольский симпозиум <Глобальные и региональные особенности транформации экосистем Байкальского региона>. Улан-Батор, оны 9-р сарын 9-11// х.213-216 2008 Дэлгэрэнгүй
6 Улзийхутагийн Энхмаа. Особенности флоры заповедника Богдхан уул //Материалы седьмой международной научно-практической конференции. <Проблемы ботаники Южной Сибири и Монголии>. Барнаул, 20-24 октября года// стр 347-351. 2008 Дэлгэрэнгүй
16. Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл дотоод

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
1 Цэцэгмаа Д. Өгий нуурын замгийн зүйлийн бүрдэл, тархац. ШУА, Бот. Хүр. Бүт.. №19 Дэлгэрэнгүй
2 Ч.Доржсүрэн, Д. Зоёо Дэлгэрэнгүй
3 Энхмаа Ө Дархан цаазат Богдхан уулын ургамлын аймагдахь нэн ховор ургамлын бүртгэл бичиг \хамгаалах арга хэмжээ\. Монгол Улсын ХААИС, Байгалийн ухааны сургууль, Байгаль шинжлэл \байгалийн ухааны эрдэм шинжилгээ, арга зүйн сэтгүүл\, №4 -2007, Улаанбаатар, 2007, х. 120-129 \А4\ 2005 Дэлгэрэнгүй
4 М. Ундраа Цогт Тев Хангайн Тарвагатайн нурууны түймэрт шатсан шинэсэн ойн удаан хугацааны мониторинг //"Монгол орны геоэкологи" сэдэвт эрдэм шинжилгээний бага хурлын эмхтгэл. -УБ.: Хөх судар принтинг X. 234-241. 3. Хонгор Ц Цогт 3. Тев Хангайн залуу шинэсэн ойн моддын титмийн морфологийн үзүүлэлтүүдийг тодорхойлсон судалгаанаас. /Юйн нөөц ашиглах, нөхөн сэргээх тогтвортой менежмент эрдэм шинжилгээ, онол пракгикийн бага хурлын эмхэтгэл, МУШУТИС-ийн эрдэм шинжилгээний бүтээл, №1/96, УБ, 2008, х. 52-57 2007 Дэлгэрэнгүй
5 Ч.Доржсүрэн , Ю.Н.Краснощеков. Послепожарная динамика растительных сообществ в псевдотаежных лиственничниках Центрального Хангая//Бот. Хүрбүт.. - УБ , №17. X. 110-12. 2007 Дэлгэрэнгүй
6 Энхмаа Ө. Богдхан уулын ургамлын аймгийн ангилалзүйн задлагийн зарим дүнгээс //Монгол улсын ХААИС, Байгалийн ухааны сургууль, Байгаль шинжлэл. -2009. №5. 54-64-р тал 2008 Дэлгэрэнгүй
7 Энхмаа Ө. Богдхан уулын ургамлын аймгийн зүйлийн бүрэлдэхүүн дэх хөнөөгдөж болзошгүй, ховордож буй эдийн засгийн гоц-ашигт зарим ургамлын бүртгэл бичиг //Монгол улсын ХААИС, Байгалийн ухааны сургууль, Байгаль шинжлэл. -2009. 2008 Дэлгэрэнгүй
8 Энхмаа Ө. Богдхан уулын ургамлын аймгийн зүйлийн бүрэлдхүүн дэх хенеөгдөж болзошгүй ховордож буй эдийн засгийн гоц-ашигт зарим ургамлын бүртгэл бичиг. ХААИС. БУС. Байгалийн шинжлэл. Эрдэм шинжилгээ, сургалт-аргазүйн хурлын эмхэтгэл. УБ №5 2008 Дэлгэрэнгүй
9 Бүрэнбаатар Г Хэрлэнчимэг Н. Баруун Хэнтийн макромицет мөөгийн ангилалзүйн судалгааны үр дүнгээс//Ботаникийн хүрээлэнгийн бүтээл. № 20. 2008 Дэлгэрэнгүй
10 Дариймаа Ш Саруул Н. Бүгийн цав, Замын хонд орчмын ургамлын судалгаа //МУБИС, БУС-ийн Эрдмийн бүтээл. УБ 81-88-р тал 2008 Дэлгэрэнгүй
11 Санчир Ч Мандах Б. Сүхбаатар аймгийн Түмэнцогт сумын ургамлын аймгийн судлагааны товч үр дүн //Бот. Хүр. Бүт №18. 3-31-р тал 2008 Дэлгэрэнгүй
12 Саруул Н Батсуурь М. Төв аймгийн Батсүмбэр сумын Үдлэг орчмын ургамлын аймгийн онцлог //МУБИС, БУС-ийн эрдмийн бүтээл. УБ 103-113-р тал 2008 Дэлгэрэнгүй
13 Улзийхутаг Н Гунин П.Д Бажа С.Н Дугаржав Ч Дорофеюк Н.И Дробышев Ю.И. Об основных результатах исследований экосистем бассейна Байкала по приоритетным направениям программы СРМКБЭ РАН и АНМ. //Россиско-Монгольский симпозиум Тлобальные и региональные особенности трансформации экосистем Байкалького региона". 9-11 сентября г. Улан-Батор, Монголия. Материалы симпозиума. С. 4-11 2008 Дэлгэрэнгүй
14 Цэцэгмаа Д. Монгол орны намгархаг газрын замгийн зүйлийн бүрдэл //Бот. хүр. эрдэм шинжилгээний бүтээл №20. 33-41-р тал 2008 Дэлгэрэнгүй
15 Цэцэгмаа Д. Өгий нуурын замгийн зүйлийн бүрдэл, тархац //Ботаникийн хүрээлэнгийн эрдэм шинжилгээний бүтээл №20. 41-47-р тал 2008 Дэлгэрэнгүй
16 Өлзийхутаг Н Дугаржав Ч Түвшинтогтох И Мандах Б Нарантуяа Н Цоож Ш Ургамал М Мөнхжаргал Б. Ботаникийн хүрээлэн - 35 жилд. //Ботаникийн хүрээлэнгийн эрдэм шинжилгээний бүтээл. УБ №21. 10-28-ртал 2009 Дэлгэрэнгүй
17 Саруул Н Ундраа М. Гачуурт тосгоны Шивэртэйн ам орчмын ургамлын аймгийн зүйлийн бүрдэл, түүний онцлог //МУБИС, БУС-ийн эрдмийн бүтээл. УБ №2 145-149-р тал 2009 Дэлгэрэнгүй
18 Саруул Н. Монгол орны хиагийн төрел (Elytrigia Desv.) //Ботаникийн хүрээлэнгийн эрдэм шинжилгээний бүтээл №21. 63-68-р тал 2009 Дэлгэрэнгүй
17.Эрдэм шинжилгээний илтгэл гадаад

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
1 Ч.Доржсүрэн, Д. Зоёо, М. Ундраа 3. Цогт Төв Хангайн Тарвагатайн нурууны түймэрт шатсан шинэсэн ойн удаан хугацааны мониторинг //"Монгол орны геоэкологи" сэдэвт эрдэм шинжилгээний бага хурал Дэлгэрэнгүй
2 Энхмаа Ө. Флора сосудистых растений заповедника Богдхан-ула //Российско-Монгольский симпозиум <Глобальные и региональные особенности транформации экосистем Байкальского региона>. Улан- Батор, оны 9-р сарын 9-11 2008 Дэлгэрэнгүй
3 Энхмаа У. Особенности флоры заповедника Богдхан уул //Материалы седьмой международной научно-практической конференции. <Проблемы ботаники Южной Сибири и Монголии>. Барнаул, 20-24 октября года 2008 Дэлгэрэнгүй
4 Ч. Доржсүрэн, Ч. Дугаржав, В. Т, Н. Н , Ярмишко Слемнев. Современное состояние лесных экосистем Монголии и проблемы их сохранения // Российско-Монгольский симпозиум Тлобальные и региональные особенности трансформации экосистем Байкальского региона". Материалы симпозиума. Улан-Батор: Жинст Харгана С.78-82. 2008 Дэлгэрэнгүй
5 Улзийхутаг Н Гунин П.Д Бажа С.Н Дугаржав Ч Дорофеюк Н.И Дробышев Ю.И. Об основных результатах исследований экосистем бассейна Байкала по приоритетным направениям программы СРМКБЭ РАН и АНМ. //Россиско-Монгольский симпозиум Тлобальные и региональные особенности трансформации экосистем Байкалького региона". 9-11 сентября г. Улан-Батор, Монголия. 2008 Дэлгэрэнгүй
18.Эрдэм шинжилгээний илтгэл дотоод

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
1 В.Т.Ярмишко, Н.Н.Слемнев, Ч. Доржсурэн Современные сукцессионные процессы в лесах Монголии. Материалы Всероссийской конференции "Фундаментальные и прикладные проблемы ботаники в начале XXI века (Петрозаводск, 22-27 сентября г.). Петрозаводск 2008 Дэлгэрэнгүй
19.Аргачлал

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
20.Ишлэл


Сэтгэгдэл бичих
Нэр :


СЭТГЭГДЛҮҮД