Шинжлэх Ухаан Технологийн Сан
Нэвтрэх

Хамгаалагдсан хөрсний хүнсний ногоо, жимс, жимсгэний үр, суулгацын хурдавчилсан үржүүлэг, гетерозис



Салбар : Хөдөө аж ахуйн (ХАА) шинжлэх ухаан

Төслийн дугаар :

Төслийн төрөл : ШУТ төсөл

Хугацаа: 2010-2012

Санхүүжилт: 11400.00 мян.төг

Түлхүүр үг : гетерозис, шанцай, бууцай, хослолын чадвар, эрт ургацын индекс, өсөлт идэвхижүүлэгч

Үр дүн

1-р үр дүн:
1. Цэцэгт байцааны үр гарган авах хурдавчилсан технологи
2. Цоохор майлз тарих арга
3. Цоохор майлзын үр ургуулах агротехнологи
4. Бууцай ургуулах арга
5. Бууцайн үр ургуулах агротехнологи
6. Шанцайн үр гарган авах зөвлөмж
7. Хүлэмжийн лоолийн эрлийз үр гаргах арга
8. Бэсрэг жимст лооль ургуулах агротехнологи
9. Нийлэг хальсан хүлэмжинд гүзээлзгэнэ тариалах зөвлөмж
10. Бөөрөлзгөнийн суулгац. MNS-2012

2-р үр дүн:
1. Ургацаар эцэг сортоосоо -24.7-70.2% давуу ургацтай том жимст лоолийн 7в-1х Июльский, 7в-1х Желтый гигант хослолууд /удам/ шалгаруулав.
Эдгээр хослолуудад гетерозисийн хүчин чадал/ удамшлын итгэлцүүр (h2=0.89) байв.

3-р үр дүн:
1. Хүлэмжийн 10 сортын үр-250307ш
2. Эрлийз үр 8513 ширхэг
3. Бэсрэг жимст лооль-13000ш, амтат болон гашуун чинжүүний үр 23000ширхэгийг гарган авч тарих зөвлөмж бүхий савлан худалдахад бэлэн болгов.

4-р үр дүн:
1. Жишиг сортоос 11.8%-20%-иар давуу ургацтай, нийлэг хальсан бүрхүүл дор ургуулахад 150-155 хоногт үр жимс нь боловсордог Медаль сорт-УСС-ын зөвлөлийн 2012 оны 0.5.24-ны өдрийн 01/12/ тоот протоколоор Ирээдүйтэй сортоор батлагдсан.
2. Бэсрэг жимст лоолийн Вишневидный сорт нь 4.8кг/м2 ургац өгч харьцуулан судалсан сортуудаас шалгарав. Амт чанарын үнэлгээгээр сахар хүчиллэгийн харьцаагаар хамгийн өндөр үзүүлэлттэй /7.9/ байв.
3. Гашуун чинжүүний Салса сорт нь эрт болцтой, жишиг сортоос 47.0%-иар нэмүү ургац өгч шалгарав.

5-р үр дүн:
1. Хүйтэнд тэсвэртэй шинэхэн хэрэглээнд тохиромжтой навчит хэлбэрийн шанцайн сортын үр-0.9кг
2. Болц богинотой/20-30 хоногийн/ Бууцайн- Матодор сортын үр -6.6кг
3. Өвчин, хортонд тэсвэртэй , хүнс эмчилгээний ач холбогдолтой Цоохор майлзын нутагшсан сортын үр-3.1кг, нутагшсан сортын Гоньдны үр-3.2кг, шинэхэн хэрэглээнд тохиромжтой
4. Цэцэгт байцааны сортын үр-0.2кг,
5. Гинзний үр -2.4кг нийт навчит, үнэрт ногооны үр 16.4кг гарган авав.
6. Бөөрөнхий сонгино-10кг
7. Урт сонгино-8.0кг
8. Эртийн байцаа-12кг,
9. Оройн байцаа-133кг
10. Шар манжин-27кг
11. сармис-300кг ногооны үр хийт 484.6 кг-ийг үржүүлэв.
12.Хүлэмжийн таримлуудын үр 294813 ширхэгийг үржүүлэв.

6-р үр дүн:
3 жилийн хугацаанд үхрийн нүд, чацаргана, бөөрөлзгөний, алим, интоор, чавганы 20 мянган ширхэг суулгац үржүүлж үйлдвэрлэлд нийлүүлэв.

7-р үр дүн:
Нутагшсан сортуудын 20мянган ширхэг суулгац үржүүлсэнээр улсын хэмжээнд 10 га талбай тариалагдсан.

8-р үр дүн:
1. Бөөрөлзгөний Peд маммот сорт УСС-ын зөвлөлийн 2012 оны 0.5.24-ны өдрийн 01/12/ тоот протоколоор Ирээдүйтэй сортоор батлагдсан.
2. ГүзээлзгэнийSeolhyung /Солонгос/,Maxim/Голланд/ сортууд нь ургац, амин дэмийн агуулалт, үржих чадавхи, тэсвэрийн үнэлгээгээр шалгарч Ирээдүйтэй сортоор шалгарав.

Удирдагч


Эрдэм шинжилгээний бүтээл
1. Нэг сэдэвт бүтээл, ном, товхимол /нэр/

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
1 "Хөдөө аж ахуйн бизнесийн лавлах". УБ хот. он 2010 Дэлгэрэнгүй
2 Д.Волоож, П.Алтантуяа "Хүнсний ногоо тарих арга". Дархан уул. он 2011 Дэлгэрэнгүй
2. Эрдмийн зэрэг горилсон бүтээлийн нэр

3. Шинэ ба шинэчилсэн бүтээгдэхүүний загвар

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
1 Хүлэмжийн лоолийн сортуудын танилцуулга Дэлгэрэнгүй
2 Зөвлөмж бүхий үрийн уут Дэлгэрэнгүй
4. Шинэ болон шинэчилсэн технологи /нэр/

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
1 Цэцэгт байцааны үр гарган авах хурдавчилсан технологи Дэлгэрэнгүй
2 Цоохор майлз тарих арга Дэлгэрэнгүй
3 Цоохор майлзын үр ургуулах агротехнологи Дэлгэрэнгүй
4 Бууцай ургуулах арга Дэлгэрэнгүй
5 Бууцайн үр ургуулах агротехнологи Дэлгэрэнгүй
6 Шанцайн үр гаргах зөвлөмж Дэлгэрэнгүй
7 Хүлэмжийн лоолийн эрлийз үр гаргах арга технологи Дэлгэрэнгүй
8 Бэсрэг жимст лооль ургуулах агротехнологи Дэлгэрэнгүй
9 Нийлэг хальсан хүлэмжинд гүзээлзгэн тариалах зөвлөмж Дэлгэрэнгүй
10 Бөөрөлзгөнийн суулгац.MNS- 2012 Дэлгэрэнгүй
5. Тоног төхөөрөмжийн туршилтын загвар

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
6. Батлагдсан стандарт

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
1 Бөөрөлзгөнийн суулгац. MNS- 2012 Дэлгэрэнгүй
7. Зөвлөмж

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
1 Цоохор майлз тарих Дэлгэрэнгүй
2 Цоохор майлзын үр ургуулах агротехнологи Дэлгэрэнгүй
3 Бууцай ургуулах арга Дэлгэрэнгүй
4 Шанцайн үр гарган авах зөвлөмж Дэлгэрэнгүй
5 Нийлэг хальсан хүлэмжинд гүзээлзгэнэ тариалах зөвлөмж Дэлгэрэнгүй
8. Заавар

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
9. Патент

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
10.Ашигтай загварын гэрчилгээ


Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
1 Д.Волоож Бөөрөнхий сонгины үрийг үржүүлэх арга. О.Цэцэгмаа 2011 оны 05.08 өдрийн № 1992 Дэлгэрэнгүй
12. Техник эдийн засгийн үндэслэл

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
13. Газрын зураг, атлас

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
14. Шинэ онол, теором

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
15. Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл гадаад

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
1 “Investigating the use of Canadian fruit trees for breeding in Mongolia. Ts. Alimdariya. ”Agricultural science. он. Warren Conaty 2010 Дэлгэрэнгүй
2 “The result of some studies on production potential and biology of Blue Honeysukcle /Lonicera caerula / varieties in Mongolia”. Ts.Alimdariya Agricultural science. он. T. Atarsaikhan 2010 Дэлгэрэнгүй
3 Ж.Байгалмаа, П.Алтантуяа Обзорная информация о сортоиспытании репчатого лука и их результативных исследований новой технологии по выращиванию семян способом рассадного лука. О.Цэцэгмаа. Материалы –9.Международной практической конференции. Посвященной 85 летию М.Г.Танзыбаева/ Абакан.19-20 января .стр-219. Ц.Нарандэлгэр 2012 Дэлгэрэнгүй
16. Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл дотоод

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
1 Жимс жимсгэний ургамлыг өвөлжүүлэх. Ц.Алимдаръяа. “Тариаланч” сэтгүүл.10 сар Дэлгэрэнгүй
2 Г.Алтангоо “Гүзээлзгэнийг /Fragaria/ In Vitro нөхцөлд өсгөвөрлөн суулгац, эх материал гаргасан дүн. Ц.Алимдаръяа УГТСЭШХ-ийн бүтээл №28 Дэлгэрэнгүй
3 Ц.Алимдаръяа “Хөх далан хальсны сортуудын аж ахуй биологийн зарим судалгааны дүн”. Т.Атарсайхан УГТСЭШХ-ийн бүтээл №28 Дэлгэрэнгүй
4 Б.Одончимэг, П.Алтантуяа, Б.Мөнхтөр Үрслэг ургуулах арга ажиллагаа. Ц.Нарандэлгэр. Монголын хөдөө сонин. он. 3-р сар №5. О.Цэцэгмаа , 2010 Дэлгэрэнгүй
5 Хүнсний ногооны шинэ таримлууд. П.Алтантуяа. Монголын хөдөө сонин2-р сар №3 2010 Дэлгэрэнгүй
6 Шанцайн сорт судалгаа. П.Алтантуяа. УГТСЭШХ-ийн бүтээл.№28. он. хуудас-163-168 2011 Дэлгэрэнгүй
7 Улаан лоолийн монголд эцэг удахгүй мэндэлнэ. Ц.Нарандэлгэр. Монголын хөдөө сонин..1-р сар.№02/2114/ 2011 Дэлгэрэнгүй
8 Ж.Байгалмаа Лоолийн гетерозис. Ц.Нарандэлгэр. УГТСЭШХ-ийн бүтээл. №29.. хуудас-207. Я.Мягмарсүрэн, 2012 Дэлгэрэнгүй
9 Урт байцааны сорт судалгааны дүн. О.Цэцэгмаа. УГТСЭШХ-ийн бүтээл.№29.. хуудас-212. Ц.Нарандэлгэр 2012 Дэлгэрэнгүй
10 Цагаан луувангийн сортуудын биологи, аж ахуйн үзүүлэлтүүд. О.Цэцэгмаа. УГТСЭШХ-ийн бүтээл. №29.. хуудас-218. А.Жүгдэр 2012 Дэлгэрэнгүй
11 Цэцэгт байцааны сорт судалгаа. П.Алтантуяа. УГТСЭШХ-ийн бүтээл.№29.. хуудас-224. Ц.Нарандэлгэр 2012 Дэлгэрэнгүй
12 “Навчит, үнэрт ногооны биологийн онцлог, хүнсний ач холбогдол”. О.Цэцэгмаа. ШУ Амьдрал сэтгүүл.. Н.Нямжав 2012 Дэлгэрэнгүй
17.Эрдэм шинжилгээний илтгэл гадаад

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
1 “Meeting of National Coordinators of the ASIA, PACIFIC region on Area – Wide management of Fruit Ely Pests In Mongolia”. Ц.Алимдаръяа. Арабын Оман улсын Мускат хотод 4 сарын 12-15.ОУ-ын бага хурал. Н.Баярсүх Дэлгэрэнгүй
18.Эрдэм шинжилгээний илтгэл дотоод

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
1 Я.Мягмарсүрэн, Ц.Долгор ХАА-н таримлын селекцийн өнөөгийн байдал, цаашдын чиг хандлага. Ц.Нарандэлгэр. Илтгэл. АБС..10.29. УБ. Н.Баярсүх 2010 Дэлгэрэнгүй
2 Г.Алтангоо, Х.Зундуйжанцан “Монгол оронд жимс жимсгэний суулгацыг биотехнологын аргаар үржүүлэх. Ц.Алимдаръяа Монгол Улсын төрийн шагналт агрономич М.Өлзий, нарын нэрэмжит эрдэм шинжилгээний бага хурлын эмхтгэл. он. 2010 Дэлгэрэнгүй
3 Хүнсний ногооны тариалалтанд хэрэглэж буй шинэ техник, технологи. Ц.Нарандэлгэр. “Таримал ургамлын үрийн талбайд хянан баталгаа хийх” онол практикийн сургалт. ХХААХҮЯ, УГТСЭШХ, Төмс хөтөлбөр. Дархан уул аймаг07.17-20 2011 Дэлгэрэнгүй
4 Хүнсний ногооны нутагшсан ба ирээдүйтэй сортуудын шинж чанар. Ц.Нарандэлгэр. “Таримал ургамлын үрийн талбайд хянан баталгаа хийх” онол практикийн сургалт. ХХААХҮЯ, УГТСЭШХ, Төмс хөтөлбөр. Дархан уул аймаг07.17-20 2011 Дэлгэрэнгүй
5 Сонгинолог ургамлын үрийн талбайд хянан баталгаа хийх арга зүй. О.Цэцэгмаа. “Таримал ургамлын үрийн талбайд хянан баталгаа хийх” онол практикийн сургалт. ХХААХҮЯ, УГТСЭШХ, Төмс хөтөлбөр. Дархан уул аймаг07.17-20 2011 Дэлгэрэнгүй
6 Хүлэмжийн аж ахуй эрхлэх онцлог. Ц.Нарандэлгэр. Тариаланчдын улсын зөвлөлгөөн. Дархан уул аймаг04.09 2011 Дэлгэрэнгүй
7 Шар лууван, хүрэн манжингийн сорт сорилтын арга зүй. Ж.Байгалмаа. “Хүнсний ногооны сорт сорилтын арга зүй” сэдэвт сургалт. ХХААХҮЯ, УГТСЭШХ, Төмс хөтөлбөр. Дархан уул аймаг05.23-24 2012 Дэлгэрэнгүй
8 Сонгинолог ургамлын сорт сорилтын арга зүй. О.Цэцэгмаа. “Хүнсний ногооны сорт сорилтын арга зүй” сэдэвт сургалт. ХХААХҮЯ, УГТСЭШХ, Төмс хөтөлбөр. Дархан уул аймаг05.23-24 2012 Дэлгэрэнгүй
9 Далд хөрсний хүнсний ногооны шинэ сортуудын тодорхойлолт танилцуулга. Ц.Нарандэлгэр. “Хүнсний ногооны сорт сорилтын арга зүй” сэдэвт сургалт. ХХААХҮЯ, УГТСЭШХ, Төмс хөтөлбөр. Дархан уул аймаг05.23-24 2012 Дэлгэрэнгүй
10 Үндэс үрт ургамлын эх ургамлын болон үрийн талбайд хянан баталгаа хийх арга зүй. Ж.Байгалмаа. “Хүнсний ногооны талбайн хянан баталгаа” сэдэвт сургалт. ХХААХҮЯ, УГТСЭШХ, Төмс хөтөлбөр.Дархан уул аймаг08.22-23 2012 Дэлгэрэнгүй
11 Хүнсний вандуйн сорт сорилтын дүнгээс. Ж.Байгалмаа. “Хүнсний ногооны талбайн хянан баталгаа” сэдэвт сургалт. ХХААХҮЯ, УГТСЭШХ, Төмс хөтөлбөр. Дархан уул аймаг08.22-23 2012 Дэлгэрэнгүй
12 Цэсэнцэрийн овогийн ургамлын үрийн талбайд хянан баталгаа хийх арга зүй. Ц.Нарандэлгэр. “Хүнсний ногооны талбайн хянан баталгаа” сэдэвт сургалт. ХХААХҮЯ, УГТСЭШХ, Төмс хөтөлбөр. Дархан уул аймаг08.22-23. Б.Одончимэг 2012 Дэлгэрэнгүй
13 Навчит, үнэрт ногооны үрийн талбайд хянан баталгаа хийх арга зүй. О.Цэцэгмаа. “Хүнсний ногооны талбайн хянан баталгаа” сэдэвт сургалт. ХХААХҮЯ, УГТСЭШХ, Төмс хөтөлбөр.Дархан уул аймаг08.22-23 2012 Дэлгэрэнгүй
14 Өргөст хэмх, улаан лоолийн сорт сорилтын урьдчилсан дүнгээс. Ц.Нарандэлгэр. “Хүнсний ногооны талбайн хянан баталгаа” сэдэвт сургалт. ХХААХҮЯ, УГТСЭШХ, Төмс хөтөлбөр.Дархан уул аймаг08.22-23. Б.Одончимэг 2012 Дэлгэрэнгүй
15 Төмс, хүнсний ногооны сэлгээ, сэлгээнд баримтлах зарчим. Ц.Нарандэлгэр. “Таримлын сэлгээ” онол үйлдвэрлэлийн бага хурал.Дархан уул04.11. Д.Энхбаатар 2012 Дэлгэрэнгүй
16 Х.Зундуйжанцан, Ц.Нарандэлгэр, Ж.Байгалмаа Лоолийн эрлийзжүүлэгт эх, эцэг сорт сонгосон судалгааны дүн. Б.Мөнхтөр. Монгол Улсын төрийн шагналт агрономич М.Өлзий, нарын нэрэмжит эрдэм шинжилгээний бага хурлын эмхтгэл он.№07. Я.Мягмарсүрэн,, 2012 Дэлгэрэнгүй
17 Ц.Энхтуяа Дорнод аймагт төмс хүнсний ногоо тариалах технологийн зөвлөмж. П.Батсүрэн. Дорнод аймаг Тариаланчдын зөвлөгөөн04 сар Д.Мянганбаяр, 2012 Дэлгэрэнгүй
19.Аргачлал

Зохиогч Бүтээлийн нэр Он
20.Ишлэл


Сэтгэгдэл бичих
Нэр :


СЭТГЭГДЛҮҮД