Махны чанар, аюулгүй байдлын зарим судалгаа
Салбар : Хөдөө аж ахуйн (ХАА) шинжлэх ухаан
Төслийн дугаар :
Төслийн төрөл : ШУТ төсөл
Хугацаа: 2008-2010
Санхүүжилт: 28,300.0 мян.төг
Түлхүүр үг : Мах, аюулгүйн судалгаа, нянгийн бохирдолт, усны идэвхи, тахианы мах
Үр дүн
1. Үйлдвэрийн дамжлагаас авсан махны нянгийн бохирдолт 1г-д 15,0х10-3, хүнсний захынх 8,7х10-5, дотоод, гадаадын зах зээлд борлуулагдахаар УМЭАЦТЛ-д ирсэн дээжний нянгийн бохирдолт 15,0х 10-3- 5,8х10-5 байна. Борлуулалтын дамжлага дахь махны нянгийн бохирдолт үйлдвэрийн дамжлагаас авсан дээжнийхээс 52 дахин их байна. Мах нь ихэвчлэн Salmonella spp, E.coli, Citrobacter, S.aureus, Yershina, Proteus, Pseudomonas зэрэг нянгаар бохирдож байгаа бөгөөд бохирдолтын гол эх үүсвэр нь хадгалалт, тээвэрлэлт, борлуулалтын дамжлагад гадаад орчноос илүү бохирдож байна. Махаар дамжих микробиологийн эрсдлийн дээрх тандалтын дүнд үндэслэн үйлдвэрлэлд өгөх зөвлөмж гаргав.
2. Мах үйлдвэрлэх, хадгалах байрны эрүүл ахуйн үзүүлэлтүүд буюу агаарын нянгийн бохирдолт, харьцангуй чийг, тоосжилт, нүүрс хүчлийн хий, аммиакийн агууламжыг тодорхойлон судалгааны дүнд үндэслэн үйлдврийн дамжлагуудад эрүүл ахуйн бүс тогтоож, бүс бүрээр агаар орчны бохирдолтыг хянах боломжийг бүрдүүлэх зөвлөж, стандарт (MNS 5998:2009) гаргасан.
3. Зоорины агаараас авсан дээжний 16.6 % Staph.saprophyticus, 11.1% Staph.xylosis, 22.2 % мөөгөнцөр, тавиурнаас авсан дээжний 4.6 % Staph.aureus 9.3 %, Staph.xylosis, 4.6 %, Staph.hominis, 11.6 % мөөгөнцөр, зооринд хадгалагдаж байгаа мах, дайвар бүтээгдэхүүний дээжний 2.2% Salmonella.entertidis, 2.2%,E.coli, 4.4% Citrobacter.friendii илэрч байна. Судалгааны дүнд үндэслэн зооринд ариутгал, халдваргүйжүүлэлт хийх зөвлөмж гарган үйлдвэрлэлд зөвлөж байна.
4. ПГУ-аар Salmonella-ийн хэв шинжийн өсгөврийн 32,2% нь S.enteritidis,, 16.1%, S.typhimurium, 12,9% нь S.arizonae, 6.4% S.bovismoribificans-ийн хэвшилд хамрагдаж, тэдгээрийн 93.5 % нь inv A ген, 19.3% нь хүйтэнсэг энтеротоксины LT, 3.27% нь инвази плазмидын антигенийг кодлогч ipa генийг агуулж буйг тогтоолоо. E.coli-ийн 75%-д mab1, 36.1%-д ipH ген, 2.78%-д CDT, 16.67%-д eae ген илэрч E.coli 0157H7-ийн веротоксиний ген илэрсэнгүй. Ауреусын 30.76% mecA (oксицилин), 7.69% MRSA(метицилин), 23.07% VSFemA (βлактам биш антибиотик), 30.76% MultiMecA (олон антибиотикт тэсвэрт), 30,76% ermC (эритромицин) ген, 61.53% нь нуклеаз генийн өвөрмөц дараалалд эерэг байна.
5. S.aureus ба түүний антибиотикт тэсвэрт чанарыг тодорхойлох Мултиплекс полимеразын гинжин урвал (Multiplex PCR)-ын аргачлал. Хүнсний халдвар хордлого үүсгэгч Salmonella-ийг оношлох Мултиплекс полимеразын гинжин урвал (Multiplex PCR)- ын аргачлал боловсруулав.
6. Тахианы мах, түүнд хамаарах орчны нянгийн бохирдолт хамгийн ихтэй Хан талст захын вандан 1 см2-т 218355 нянгийн бохирдолтой байхад тахианы махны 1 г дээжинд 110532 нян илэрч байхад Миний дэлгүүр-саппора-ийн вандан 1 см2-т 50230 буюу хамгийн бага нянгийн бохирдолтой байхад тахианы махны 1 г дээжинд 20830 нян тус тус илэрсэн нь тахианы махны нянгийн бохирдолтын гол шалтгаан нь вандан-лангууны бохирдолт болохыг харуулж байна. Өндөг үйлдвэрлэлийн хэлхээн дэх нян судлалын шинжилгээгээр үйлдвэрийн байранд дахь шинэхэн өндөгний гадна хальсны нянгийн тоо стандартад заасан зөвшөөрөгдөх хэмжээнд буюу 1 х 103 байсан бөгөөд дэлгүүрийн өндөгний гадна хальсны нянгийн тоо1.4х103 буюу үйлдвэрийн өндөгнийхөөс их байлаа.
7. Махны усны идэвхийн хяналт, хэмжилт нь боловсруулсан махан бүтээгдэхүүний технологи, ариун цэврийн шалгуур үзүүлэлтийн нэг болох нь тогтоогдож байна. MNS ISO 21807:2011 Хүнс, малын тэжээлийн микробиологи. Усны идэвхи тодорхойлох