Хаягдал шил ашиглан шинэ нэр төрлийн материал гарган авах судалгаа
Салбар : Инженерийн ухаан, технологи
Төслийн дугаар : 960009
Төслийн төрөл : ШУТ төсөл
Хугацаа: 2002-2004
Санхүүжилт: 10,361.2 мян.төг
Түлхүүр үг : шил, ситалл, хоосон шил, хий үүсгэгч, талсжилт
Үр дүн
1.Онол болон практикийн судалгааны үр дүнд анх удаа хаягдал шил болон талстжуулах нэмэлт флюорит, барьцалдуулах нэмэлт каолиныг ашиглан шилэн керамик материалыг гаргах технологийн горимыг тогтоолоо. Бидний боловсруулсан горимоор гаргасан шилэн керамик материалын шинж чанар нь техникийн бусад керамик материалын шинж чанартай ойролцоо, зарим үзүүлэлтээрээ давуу болсон байна.
2.Талстжуулах ба барьцалдуулах нэмэлт бүхий шилэн массын дулааны боловсруулалтыг хо¸р шатлалтайгаар явуулах нь зохимжтой бөгөөд эхний шатлал буюу шилэн массын бүрэлдүүн хэсгүүд бүрэн зөөлрөх (уусах) процессыг 10000С-д, 2-р шатлал болох талстжуулах процессийг 850-7900С-д тус тус явуулах нь тохиромжтой байгааг тогтоолоо.
3.Шилэн керамик материалыг гаргахад зөөлрүүлэх хугацаа 1 цаг, талстжуулах хугацаа 2 - 3 цаг, талстжуулах нэмэлт 5%, нийт нэмэлтийн хэмжээ 27.8-30.8% байх нь хамгийн тохиромжтой гэж тогтоолоо.
4.Технологийн параметрийн оновчлолоор боловсруулсан горимын дагуу гаргасан шилэн керамикийн талстын хэмжээ 0.2-0.3 мкм байгаагийн зэрэгцээ, шилэн массын дотор барьцалдуулах нэмэлтийн хэмжээ өсөхөд талстжилтын зэрэг болон үүсэх талстын хэмжээ буурах бөгөөд, нэмэлтийн агуулгыг 20-30% хүртэл нэмэгдүүлэхэд, талстын хэмжээ 2-0.2мкм болтол буурч байгааг тогтоолоо.
5.Шилэн массын дотор барьцалдуулах нэмэлтийн агуулга өсөхөд талстжилтын зэрэг буурдаг боловч, бат бэх чанар дээшилж байгаа нь шилэн керамик материалын бат бэх чанарт шилэн фаз ихээхэн нөлөөтэй болохын баталгаа юм.
6.Температурыг бууруулах явцад эрдэс үүсэх урвал кварц анортит альбит диопсид гэсэн дарааллаар явагдаж байгааг тогтоож, эдгээр урвал нь термодинамикийн хувьд ч явагдах бүрэн боломжтой байгааг тооцоолон гаргалаа .
7.Бидний боловсруулсан хаягдал шилнээс шилэн керамик гарган авах технологи нь уламжлалт технологиос хялбар бөгөөд, хямд байгаагийн зэрэгцээ, техник - эдийн засгийн тооцооны тусламжтайгаар шинээр боловсруулсан технологийн дагуу ажиллах жижиг цех нь жилд 9.5 сая төгрөгийн ашигтай ажиллаж, 1.41 жилийн дотор хөрөнгө оруулалтыг нөхөн төлөх боломжтой байна.
8.Хагас үйлдвэрлэлийн туршилтаар гаргасан эдлэл нь шатаалтын явцад эвдрэлгүйгээр жигд шатаагдсан бөгөөд, гарган авсан бүтээгдэхүүний шинж чанар хэрэглээний шаардлагыг хангаж байлаа.