Салбар : Хөдөө аж ахуйн (ХАА) шинжлэх ухаан
Төслийн дугаар :
Төслийн төрөл : ШУТ төсөл
Хугацаа: 1996-1998
Санхүүжилт: мян.төг
Түлхүүр үг : систем, уурхай, хот суурин, бэлчээр, атаршсан, элэгдсэн талбай, гадарга, хөрс
Үр дүн
1996-1998 онуудад хийсэн судалгаанаас үзэхэд Монгол орны нутаг дэвсгэрийн 3.5 орчим хувь нь хүний үйл ажиллагаанаас хүчтэй нэрвэгдэж байгаль-антропоген системд орсон байна. 1970-1980-аад оны түвшинд 500 гаруй мянган га атар газар хагалан эдэлгээнд оруулсан боловч 1990-1994 оны байдлаар 170-аад мянган га газар атаршсан байна.
Бэлчээрийн талхлагдлыг сансрын болон газрын зурагт харьцуулан жишсэн үзүүлэлтээр Завхан, Говь-Алтай аймгийн 4 сумдад хамрагдсан бэлчээрт 1997 оны дүнг 1984-1985 онуудад явуулсан хайгуул судалгааны дүнтэй харьцуулахад их бага дунд талхлагдсан бэлчээрийн эзлэх хэмжээ 20-30% ихэссэн, бэлчээрийн дундаж ургац /зуны/ 20-25% багассан нь тус тус ажиглагдлаа.
Атаршсан талбайн хөрс нягтаршин дагтаршиж, ургамлын бүлгэмдэлд алаг өвс-үетэн, дэгнүүлт жижиг үетэн түрж орох хэмжээгээр ургамал байгалийн унаган төрхдөө аажмаар шилждэг байна. Энэ шилжилт байгалийн аясаар 15-20 жилийн хугацаанд явагддаг болох нь бидний дээр дурьдсан ажиглалт судалгааны дүн, ургамлын бүлгэмдлийн жил жилийн фенологийн өөрчлөлт үүнийг гэрчилж байна.