Нийгмийн эрүүл мэндийг хамгаалах, өвчлөлөөс сэргийлэх оновчтой тогтолцоо, үнэлгээ, хяналтын шалгуур, арга зүй
Салбар : Анагаах ухаан, эрүүл мэндийн шинжлэх ухаан
Төслийн дугаар :
Төслийн төрөл : ШУТ төсөл
Хугацаа: 2000-2001
Санхүүжилт: 7903.0 мян.төг
Түлхүүр үг : цус, хөрс, ус, агаар, хүнсний бүтээгдэхүүн, цас
Үр дүн
Гадаад орчны хар тугалгын бохирдлыг судалсан дүнгээс харахад ундны усанд хар тугалгын дундаж агууламж 0.036±0.005мг/л, цасанд 0,042±0,007 мг/м3, хөрсөнд 91,88±4,49мг/кг, агаарт 2,34±0,2мг/м3 байгааг тогтоов.
Хөдөөд хөрсний хар тугалгын дундаж агууламж 44,15 мг/кг, цасанд 0,02мг/м3 байна. УБ хотын хөрс /91,88±4,49/, цасанд /0.042±0.007/ агуулагдах хар тугалгын дундаж агууламж хөдөөгийнхөөс илүү байна. (p<0.05).
УБ хотод амьдарч буй хүүхдийн цусанд агуулагдах хар тугалгын дундаж хэмжээ 0.75±0.076mg/dl, хөдөөд 0.56±0.05mg/dl байгаа нь магадлал бүхий ялгаатай байна. (p<0.05)
Хан-Уул, Сонгинохайрхан, Баянгол дүүрэгт оршин суунч хүүхдүүдийн цусны хар тугалгын агууламж бусад дүүргийнхнээс илүү байна.
Хар тугалга нь мэдрэлийн өвчин үүсэхэд нөлөөлдөг байна. /Sandra Bla[eslee, 1994; T.David et all, Eleanor Noss Whitney et all, 1993; WHO, 1996/.
1999 оны эрүүл мэндийн статистикийн материалаар УБ хотын дүүргүүдэд хүүхдийн эндэгдлийг судлаж үзэхэд Сонгинохайрхан, Хан-Уул дүүрэгт мэдрэлийн тогтолцооны өвчлөл өндөр байна.
Statgrapics-5 программыг ашиглан судалсан үзүүлэлтүүдийн хоорондын хамаарлыг тооцов. Энгийн корреляцийн дүн шинжилгээгээр хүүхдийн цусны хар тугалгын агууламж нь агаарын хар тугалгын агууламжтай шууд хүчтэй хамааралтай болох нь тогтоогдов.
Хүүхдийн цусны хар тугалгын агууламжийн түвшинд агаар 32.5%, хөрс 27.4%, цас 12.6%, ус 5.2%-иар нөлөөлж байна.
Хүүхдийн нийт өвчлөл нь хүүхдийн цусны хар тугалгын агууламжийн түвшинтэй шууд хүчтэй, агаар, хөрсний хар тугалгын агууламжтай шууд дунд зэргийн хамааралтай байна.
Дүгнэлт
1. Улаанбаатарт хүрээлэн буй орчин хар тугалгын бохирдолтой байна.
2. Улаанбаатарын хүүхдийн цусан дахь хар тугалгын түвшин хүүхдийг бохирдуулах түвшингээс /10mg/dl/ доогуур байна.
3. Агаар дахь хар тугалгын агууламж хүүхдийн цусны хар тугалгын түвшинд хүчтэй нөлөө үзүүлж байна.
4. Хүрээлэн буй орчны хар тугалгын бохирдол нь хүүхдийн дархлалын хариу урвалд нөлөө үзүүлж байна.
5. Хүрээлэн буй орчны хар тугалгын бохирдол нь хүүхдийн өвчлөлд нөлөөлж байна.