Салбар : Хөдөө аж ахуйн (ХАА) шинжлэх ухаан
Төслийн дугаар :
Төслийн төрөл : ШУТ төсөл
Хугацаа: 1997-2000
Санхүүжилт: 55954.0 мян.төг
Түлхүүр үг : бохирдолт, үр ашиг, өвөрмөц ийлдэс, боловсруулалт, хайлах, шинж, нөхцөл
Үр дүн
1. Хүнсний захуудаас ариун цэврийн үнэлгээгээр хамгийн доогуур үзүүлэлттэй нь Хар хорин зах байна. Уг захын агаар орчин, тоног хэрэгслэл, борлуулагдаж байгаа мах сүүний нянгийн бохирдолт бусад захуудынхаас 2-5 дахин их байна.
2. Мал эмнэлгийн арга хэмжээний эдийн засгийн үр ашгийг зөв тодорхойлох нь зарцуулсан эм бэлдмэл, био тарилга бодисын үр дүн эмч мэргэжилтнүүдийн ажлыг дүгнэхэд чухал ач холбогдолтой юм.
3. Бидний гарган авсан үхэр, хонины махыг ялган таних тунадасжуулагч өвөрмөц ийлдсийг мал эмнэлэг-ариун цэврийн магадлан шинжилгээнд төдийгүй шүүх магадлан шинжилгээний практикт ашиглах боломжтой. Мал, амьтын махны төрлийг тодорхойлогч өвөрмөц ийлдсийг цаашид боловсруулалт хийж махан бүтээгдэхүүнд байгаа өөр төрлийн мал, амьтны махны хольц 20%-аас доош байхад таних боломжтой байна.
4. Махыг хэт ягаан туяагаар боловсруулалт хийлгүйгээр +20 градустай, 75%-ийн харьцангуй чийгшилтэй тасалгаанд тавьж хадгалахад шинэлэг байдлаа 3 хоног барьдаг бол хэт ягаан туяагаар махыг 1-6 цаг шарахад нянгийн хэмжээ 21 дахин буурч, хадгалагдах хугацаа 9 хоногоор уртсаж байна.
5. Намрын улиралд хонины маллагааны горим зөрчигдсөний улмаас тарга хүч нь хайлж эхэлвэл өвөл, хавартаа илүү их турдаг болох нь амьдын жингийн өөрчлөлт болон биохимийн үзүүлэлтүүдийн өөрчлөлтийн ялгаагаар нотлогдож байна.
6. Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд ямаа зээрийн махыг тасалгааны махыг тасалгааны температурт байлгахад хадгалж эхэлснээс 48-72 цагийн хооронд хуучивтар 72-120 цагийн хооронд хуучин махны шинж, -10 градуст хадгалахад хадгалалтын 6 дахь сараас хуучин махны шинж тус тус илэрч байна. Бидний гарган авсан тунадасжуулагч өвөрмөц ийлдсүүдийг ашиглах төрөл бүрийн мал амьтдын махны төрлийг тодорхойлох боломжтой байна.
7. Сүү нь харилцан адилгүй өөр өөр нөхцөлд бэлтгэгдэж анхан шатны боловсруулалтанд ордог учир бохирдолтын байдал харилцан адилгүй байдаг. Хурдавчилсан аргаар сүүн дэх нийт микробын тоог 1см2 талбайд тодорхойлсон дүн, хяналтын аргаар 1мл сүүн дэх нийт микробын тоог тоолсон дүнгүүд хоорондоо тохирч байлаа.