Хонины удмын сан - 2000
Салбар : Хөдөө аж ахуйн (ХАА) шинжлэх ухаан
Төслийн дугаар :
Төслийн төрөл : ШУТ төсөл
Хугацаа: 1996-2000
Санхүүжилт: 44119.6 мян.төг
Түлхүүр үг : өнгөлөг, зөөлөн, нэн нарийн ноос, шинэ хэвшил, гарц, жин
Үр дүн
1. Хонины бие бялдар, ашиг шимийн байдлыг болон жингийн өөрчлөлт тарга тэвээрэг онд оролт, ноосны чанар гарц, удам бий болгох судалгаа явуулав. Судалгааны ажлын үр дүнд хонины ноосны уртыг 8-8.5см урттай, 4.0-4.5кг гарцтай, 54-58кг жинтэй урт ноост удмын хонийг 126-г бий болгоод байна. Урт ноост удам дотроо багц хэлбэрийн ноостой үргэлж ноос нь өвдөг борвиноос доош битүү үсээр бүрхэгдсэн меринос хэвшлийн 18-20.4мк нарийнтай хонь байдгийг судалгааны дүнд илрүүлсэн болно. Үүнээс гадна 1997 оноос АВ хэвшлийн ноосны бүрхүүл нь кв хэлбэртэй, ноосны гарц 5.0-5.8кг, 52-56кг жинтэй биеийн хэмжээгээр бусад удмаас бага боловч ноос нь өнгөлөг цагаан зунгагтай тэмтрэхэд зөөлөн ноосны багцууд хоорондоо сайн барьцалдсан байх шаардлагатай 110 хонийг сонгон удмын суурьт ялган суурилж судалгааны ажлыг хийж байна. Шинээр сонгон авсан ийм хэвшлийн хонийг ноос ихтэй удам гэж үзэж байна. Мөн ноосны гарц нь хуц 7.0кг, эм хонь 3-4кг, амьдын жин хуц 88.0кг, эмийн хонь 58.3кг үзүүлэлттэй хуц жин ихтэй удмын 112 хоньтой болсон байна.
Өтгөн ноост удмын хуцны ноосны гарц 7.76кг, эм хонь 4.75кг, амьдын жин хуц 76.7кг, эм хонь 52.0кг дундаж жинтэй 48 хонь байна. Өтгөн ноост удмын хонь жин бага, ноосны гарц их байдаг сөрөг шүтэлцээтэй байхад урт ноост удмын хонь жин нь тодорхой хэмжээний жин дотор /50.0-58.0кг/ ноосны гарц нь 4.0-5.4кг болтол шууд шүтэлцээтэй байгааг тогтоосон болно. Удамшлын зүй тогтлоор хонины жин нэмэгдэх тутам ноосны гарц нэмэгддэг шууд шүтэлцээтэй байхад Хангай үүлдрийн хонин дээр бол 50-60кг жинтэй хонь 4-6кг ноосны гарцтай байх бөгөөд үүнээс дээш жин нэмэгдэх тутам ноосны гарц буурдаг хамааралтай байгааг тогтоосон.