Чацарганы жимсийг доргиох аргаар хураах машины хийц, ажлын эрхтнүүдийн үндсэн хэмжээсийг судалж тогтоох
Салбар : Хөдөө аж ахуйн (ХАА) шинжлэх ухаан
Төслийн дугаар :
Төслийн төрөл : ШУТ төсөл
Хугацаа: 1986-1990
Санхүүжилт: мян.төг
Түлхүүр үг : сорт, жин, урт, өндөр, навч, хэлбэлзэл, тасрах
Үр дүн
1. Чацарганы физик-химийн чанарыг судалсны үр дүнд жимсний үндсэн хэмжээнүүд нь сорт бүхэнд өөр боловч дунджаар жин 0.20-0.50гр, урт 6-18мм, өргөн буюу голч 5-14мм, жимсний ишний урт 2-6мм, голч 0.5мм бөгөөд навч нь сорт бүхэнд адилхан шулуун хэлбэрийн 30-85мм урт, 0.4-16мм өргөнтэй байна. Жимсний тасрах хүч нь боловсролт гүйцсэн үед 130-215гр, хөлдсөний дараа 35-60гр хүчээр тасарч байна.
2. Чацарганы жимсийг биеэ даасан тусгай хөдөлгүүртэйгээр хийж ажлын эд ангийн үндсэн хэмжээсийг тогтоосон судалгааны үр дүнд:
- Чацаргана хураах машины өндөр 265см, өргөн 260см, урт 350см, доргиох самбарын урт 330см, өндөр 170см, зузаан 10мм-ийн хэмжээтэй байхаар тохируулан сонголт хийв.
- Доргиогч саваануудын урт 90, 110, 130см, голч 4мм, хоорондох зай 50мм-ээр байрлуулав. Жимс тосож авах дэвсгэрийн механизмын урт 310см, өргөн 140см, далбаануудын хоорондох алхам 18-20см-ээр тооцож авлаа. Машинд Газ-51-ийн хөдөлгүүр тавьж эд ангийг гидро шингэний тусламжтайгаар кабин дотроос удирдан ажиллуулж байхаар төхөөрөмжлөв.
3. Чацаргана хураах бие даасан хөдөлгүүртэй машиныг туршиж үзсэн судалгааны үр дүнд:
- Жимс хураалт нь хэлбэлзлийн далайц, давтамжийн хэмжээнээс хамаарах тул доргиох саваануудын далайц 25-35мм, давтамж 800-1200уд/мин, доргиох хугацаа 10 секунд байхад жимсний 97%-ийг хурааж байна.
- Мөчрүүдийг хамгийн бага гэмтэл учруулж жимсийг бүрэн хураахад тохирсон доргиох саваануудын хэлбэлзлийн далайц 25-35мм, давтамж 800-1200уд/мин, хоорондох зай 50мм байхад үндсэн мөчир гэмтэхгүй бөгөөд нэг настай мөчрийн гэмтэл 11-16% байна.