Автотээврийн хэрэгслийн техникийн байдал экологийн үнэлгээнд шатахуун, тосолгооны материалын нөлөөллийн судалгаа
Салбар : Инженерийн ухаан, технологи
Төслийн дугаар : 5145031
Төслийн төрөл : ШУТ төсөл
Хугацаа: 2007-2009
Санхүүжилт: мян.төг
Түлхүүр үг : дизель түлш, бензин, газрын тос, хөдөлгүүр, хорт бодис, алтернатив түлш
Үр дүн
1. “Автотээврийн хэрэгслийн техникийн байдал, экологийн үнэлгээнд шатахуун тосолгооны материалын чанарын нөлөөллийн судалгаа” төслийн тайлан гарсан.
2. - Дизель түлш шүүгдэх, коэффициент тодорхойлох арга. MNS 5799:2007
- Дизель түлш. Хүйтэн шүүлтүүр дээр шүүгдэх температурын хязгаарыг тодорхойлох арга. MNS 5800:2007
- Автобензин. Уурын бөглөрөл үүсэлтийг тодорхойлох арга MNS GOST 22055:2008
- Газрын тосны бүтээгдэхүүн. Кинематик зууралдлагыг ашиглан, зууралдлагын индекс тодорхойлох арга. MNS GOST 25371:2008
- Автобензин. Бензолын болон нийт үнэрт нүүрсустөрөгчийн агуулгыг тодорхойлох арга. MNS GOST 29040:2008
3. Манай улс жилийн хэрэгцээт шатахууныхаа 90 гаруй хувийг ОХУ-аас импортоор авдаг, хойд хөршид газрын тосны боловсруулах үйлдвэрийн технологийн шинэчлэл Европын орнуудынхаас доогуур байгаа зэрэг хүчин зүйлүүдээс шалтгаалан эдгээр стандартыг шинэчлэн боловсруулж хянан СХЗГ-ын Үндэсний зөвлөлийн хурлаар хэлэлцүүлээд /Европын холбооны орнуудын мөрдөж байгаа стандартын түвшинд хүргэж техник ашиглалтын болон экологийн зарим үзүүлэлтүүдийг шинэчлэн нормчилсон боловч үйл ажиллагааны хүрээнд өнөөдөр бүрэн хэрэгжиж чадахгүй гэж үзэн түр хойшлуулсан.
4. - Автобензин. Хар тугалга тодорхойлох арга. MNS 5845:2008
5. Бензин болон дизелийн түлшээр ажилладаг хөдөлгүүрийн тосны стандартын төслийг боловсруулан холбогдох байгууллагуудаас санал авч Газрын тос, байгалийн хийн стандартчиллын техникийн хороогоор хэлэлцүүлж дэмжигдсэн боловч СХҮТ-ийн Зөвлөлийн 2008 оны 10 дугаар сарын хурлаар хэлэлцүүлээд манай улс АНУ, Канад, Англи, Солонгос, япон зэрэг 10 шахам оронд үйлдвэрлэсэн хөдөлгүүрийн тос авч байгаа боловч сонгон хэрэглэх, орлуулах техникийн шаардлагын стандарт байхгүй байгаа, хойшид хөдөлгүүрийн тосны техникийн шаардлагын стандартыг иж бүрэн болгон боловсруулж , хэлэлцүүлэх хэрэгтэй гэж үзсэн. Иймд автомашины хөдөлгүүрийн төрөл бүрийн тосыг зөв сонгон хэрэглэх, харилцан орлуулах дүйцлийн талаар гарын авлага боловсруулж төслийн тайланд тусган хэрэглэгч байгууллагуудад гарын авлага хүргүүлсэн.
6. Ажилласан тосыг цуглуулах сүлжээ, дахин боловсруулах технологи, ашиглах зөвлөмж боловсруулсан.
7. Эдгээр стандартуудыг хянахын тулд 2008-2009 онд улсын хэмжээний автомашины экологийн үнэлгээний судалгаа авч улсын хэмжээний автомашины техникийн байдал, экологийн үзүүлэлтүүдийн бодит хэмжээг гарган үндэсний стандарт болон Евро стандарт, өндөр хөгжилтэй орнуудын стандартуудтай харьцуулан хянаж 2009 онд СХҮТ-өөр батлуулсан. “Бензинээр ажилладаг хөдөлгүүртэй автомашин. Утааны найрлага дахь хорт бодисын зөвшөөрөгдөх дээд хэмжээ” MNS 5013:2009, Дизель хөдөлгүүртэй автомашин. Утааны тортогжилтын зөвшөөрөгдөх дээд хэмжээ MNS 5014:2009
8. Шатахуун, тосоолгооны материалын чанарын хяналтын тогтолцоо, хяналтын хэлбэр, хэрэгжүүлэх арга зам, хяналтын лабораторийн сүлжээ
9. Тээврийн хэрэгслийн км/ литр тогтолцоонд шилжих аргачлал, км/литрээр тогтоосон жишиг норм
10. Автомашины тэжээлийн системийг шалгаж оношлох, тохиргоо үйлчилгээ хийх сургалтын хөтөлбөрийг боловсруулан холбогдох байгуулагаас санал авч Зам тээврийн ажилтны мэргэжлийн боловсролын институттай хамтран баталсан. Монгол улсын тосны бүтээгдэхүүний нийт агуулахын 2008-2009 оны нэгдсэн судалгааг хийж агуулахын байршил, эзэмшигч, ашиглалтад орсон хугацаа, агуулахын багтаамж, савны тоо зэрэг гол үзүүлэлтүүдийг судлан зөвшөөрөл шууд олгож болох гамшгийн эрсдлийн үнэлгээ хийсэн нөхцөлд ажиллах, ашиглалтад орсон нөхцөлд зөвшөөрөл олгох, консервацид тавигдсан, зөвшөөрөл олгох боломжгүй гэсэн 4 ангиллаар нефть хангамжийн сүлжээ, агуулахын байршлын схемийг гаргасан.
11. Алтернатив түлш хэрэглэх боломжийн талаархи судалгаа, зөвлөмж