Модлог ургамлын хортон шавжид тэсвэртэй шинж чанарыг генетик, биотехнологийн аргаар сайжруулах технологи боловсруулах, шилжмэл гентэй ургамал гарган авах
Салбар : Байгалийн шинжлэх ухаан
Төслийн дугаар :
Төслийн төрөл : ШУТ төсөл
Хугацаа: 2012-2014
Санхүүжилт: 125125.00 мян.төг
Түлхүүр үг : Каллус, генийн констракт, rewerce transcriptase, PHX, ALS ген
Үр дүн
1. Шүүдэрт бургас, сибирь шинэсний тоосовчны хана нь эпидерм, фиброз, дундаж давхраа (мезодерм), тэжээлийн давхраа (тапетум) гэсэн 4 давхараанаас тогтдог. Нэг бөөмт тоос боловсрох үед шүүдэрт бургасны тоосовчны бүтцэд дотоод хана бүхий тапетумын давхараа нь тоос боловсрох үед хоол тэжээл болон зарцуулагдан шимэгдэж үлдэгдэл төдий болсон байдгийг илрүүллээ. Сибирь шинэсний хувьд бэлгийн үржлээр үр тогтсон зиготоос үүсдэг ургамлын хөврөл (эмбрион)-ийг эдийн өсгөвөрт эксплант болгож ашиглах нь зүйтэй. Бэлгийн эсийн оролцоогүй биеийн эсээс үүсдэг навч, иш, үндэс дээр үүссэн нэмэлт нахиа (геммиризоген)-г шүүдэрт бургасны in vitro-д эксплант болгон үржүүлэх нь тохиромжтой болохыг илрүүлэв.
2. Сибирь шинэсний тоосны дундаж урт 77,8 мкм, өргөн 68,0 мкм вариацийн коэффицентийн хэлбэлзэл нь 6,6% байгаа нь маш бага хэлбэлзэлтэй гэсэн Мамаевийн ангилалд хамаарагдаж байна. Богдхан уулын сибирь шинэсний тоосны уртыг Өвөр байгалийн бүс нутгийн сибирь шинэсний тоостой харьцуулан үзэхэд 5,9 мкм-ээр богино байгаа нь цаг уурын онцлог болон уртраг, өргөрөгөөс хамааралтай болохыг харуулж байна. Судалгаанд хамрагдсан сибирь шинэсний гаплоид хромосомын тоо n=12, диплоид хромосомын тоо 2n=24, кариотипээрээ 6 метацентрик, 2 субметацентрик, 4 интроцентрик хромосомтой болохыг тогтоолоо.
3. Сибирьшинэсний үрийг 0.25% хлортмөнгөнусаар 10 мин үйлчилжнэрмэлусаарзайлахариутгалынгоримньхамгийнтохромжтойболохыгилрүүллээ.
- Харанхуй болон гэрэлтэй өсгөврийн кабинетэд өсгөвөрлөсөн хөврөлөөс 7 хоногийн дараа хяналтаас бусад бүх хувилбарт хөврөлийн гипотилийн хэсэг бүдүүрч каллус үүссэн.
- Шинэсний үрийн хөврөлөөс 2.4-D болон BAP гормоны концентрацийн нөлөөллөөр нахиа, үндэс үүсгэн, in vitro-д үржүүлж үрийн хөврөлөөс бичил ургамал гарган авсан.
- Шүүдэрт бургасны үрийг нэрмэл усанд 24 цаг, урсгал усанд 5 мин дэвтээн, гипохлортнатрийн 1%-д 1 минутаар ариутгах нь хамгийн тохиромжтой буйг илрүүлэв..
- S7 хувиргасан тэжээлт орчинд шүүдэрт бургасны өврийн нахиаг эксплант болгон авахад 3 долоо хоногт каллус үүсгэлт 15 хувьтай үүссэн.
4. pCAMBIA1301 плазмид векторт шавьжинд тэсвэрийг кодлогч Bacillus thuringiensis -ийн cry1A(b) генийг шилжүүлэн холбож рекомбинант вектор молекул гарган авсан.
5. Bacillus thuringiensis -ийн cry1A(b) генийг шинэсний үрийн хөврөл рүү шууд буудах аргаар шилжүүлэн суулгаж, рекомбинант шинэсний бичил ургамал гарган авсан. Гаргаж авсан шилжмэл гентэй ургамлын бичил үржүүлгийг in vitro –д хийсний дараа in vivo –д хөрсөнд шилжүүлэн тарьж, хүлэмжинд ургуулж байна.