Говь, хээрийн бүсийн ашиглалтад өртөмтгий, устах аюулд ороод байгаа Орос махирс (Lycium ruthenicum)-ыг биотехнологийн аргаар тарих, хамгаалах, нөхөн сэргээх аргачлал боловсруулах
Салбар : Байгалийн шинжлэх ухаан
Төслийн дугаар :
Төслийн төрөл : ШУТ төсөл
Хугацаа: 2018-2020
Санхүүжилт: 54,200.0 мян.төг
Түлхүүр үг : Орос махирс, тархац, нөөц, биотехнологи
Үр дүн
- Алашаа говийн тойрогт буюу Өмнөговь аймгийн Гурван тэс сумын нутагт Жамбалын гашуун, Улаан сондог, Хар сондог хэмээх газруудад Орос махирсын тархцын цэгийг тэмдэглэж, эдгээр газруудад жимсний нөөц нойтон жингээр 534.2 кг байгааг тогтоов.
- Орос махирсын навчны эксплантаас цитокинины төрлийн гормон БАП-ыг дангаар хэрэглэсэн ½ MS үндсэн тэжээлийн орчинд эрхтэн үүслийн каллус 100% үүсэж, эрхтэн үүслийн каллуснаас нахиа нөхөн төлжүүлэхэд 0.25 мг/л ИБХ хамгийн сайн нөлөө үзүүлж байгааг тогтоолоо.
- Биотехнологийн аргаар гарган авсан бичил ургамлын байгалийн нөхцөлд дасган ургуулах туршилтын Дундговь аймгийн Сайнцагаан сумын нутагт болон ШУА-ийн Ботаникийн цэцэрлэгийн судалгааны талбайд туршилтын талбай үүсгэн хийж гүйцэтгэж, элсэрхэг хөрсөнд 60%-ийн усалгаатай нөхцөлд ургаж, физиологийн үйл ажиллагаа нь хэвийн явагдаж байгааг тогтоов.
- Байгалийн нөхцөлд тарималжуулсан бичил суулгацуудыг вегетацийн хугацаанд нь сард нэг удаа усалж, нэмэлт бордоо шаардлагагүйгээр 2 дах жилээс эхлэн цэцэглэж байв.
- Ургах орчны ялгаатай нөхцөлд ургаж буй Орос махирсын бодгалиудад антиоксидант болон нийт фенолт нэгдлийн агууламжийг тодорхойлоход ургах орчны ялгаатай нөхцөл тухайн зүйл ургамлын биологийн идэвхт нэгдлийн агууламжид нөлөөлөөгүй үр дүн гарсан.
- Тухайн зүйл ургамлыг биотехнологийн аргаар тарих схемийг боловсруулж, патентын мэдүүлгийг оюуны өмчийн газар хүргүүлж, схемийг тайланд хавсаргав.