Монголын говьд тариалж туршсан импортын зарим ургамлын эфирийн тосны химийн бүрэлдэхүүний судалгаа
Салбар : Байгалийн шинжлэх ухаан
Улсын дугаар : 2404
Хамгаалсан он : 2009
Түлхүүр үг : зүйл, сорт, омог, нян, хромато-масс, спектрометр, ханд
Аннотаци
1. Монгол орны говь нутгийн байгаль цаг уурын нөхцөлд анх удаа импортын эфирийн тостой (Ocimum basilicum L: Basil cinnamon, basil pirple, basii sweet,
basil compact, basil lemon, basil Italian large leaf, basil common зэрэг 7 сорт, Dracocepjalum moldavica L, Salvia officinalis L, Satureja hortensis L, Thymus
vulgaris L, Foeniculum vulgare Mill, Pastinaca sativa L, Coriandrum sativum L, Anethum graveolens L, Carum carvi L, Petroselinum crispum L, Calendula
officinalis L, Tagetes patula L) зэрэг 19 зүйл, сортын таримал ургамлыг нутагшуулан тариалж, ашиглах агробиологи, хими-технологийн үндэслэлийг
туршин боловсруулав.
2. Эдгээр таримал ургамлуудын эфирийн тосноос хромато-масс спектрометрийн орчин үеийн аргаар 393 нэгдлийг судлан тогтоов.
3. Ocimum, Dracocepjalum, Salvia, Satureja, Thymus, Petroselinum, Anethum, Pastinaca-шн төрлийн ургамлын навчлалт, бутлалтын үе шатанд монотерпент нүүрс-устөрөгчит (мирцен, терпинен, лимонен) нэгдлүүд 40%, Сагит carvi-шн эфирийн тосонд карвон 72% хүртэл, харин цэцэглэлт
үрлэлтийн эхэн үед хүчилтөрөгч агуулсан (нераль, гераниаль, геранилацетать, линалоол, 1.8-цинол, камфор, тимол, карвакрол) монотерпеноид нэгдлүүд 60% хүртэл эрчимтэйгээр үүсэн бүрэлддэг зүй тогтолтойг олж тогтоов.
4. Монгол орны говь нутагт тариалж туршсан ургамлуудаас:
-Ocimum basilicum L, var basil lemon, Dracocephalum moldavica L-ийн эфирийн тосонд цитралипн
-Coriandrum sativum L, Ocimum basilicum L, var basil p/rp/e-ийн эфирийн тосонд линалоолын
-Thymus vulgaris L, Satureja hortensis L-ийн эфирийн тосонд тимол карвакролын
-Anethum graveolens L, Carum carvi L-ийн эфирийн тосонд лимонен, карвоны
- Foeniculum vulgare Ш/-ийн эфирийн тосонд анетол, миристицин, апиолын
-Petroselinum crispum Mill, Pastinaca sativa L-ийн эфирийн тосонд апиол, миристицин, п-мента-1.
3.8 триены хемотипийн нэгдлүүд зонхилон агуулагдах зүй тогтолтойг олж тогтоов.
5. Ocimum basilicum L, var basil compact, Salvia officinalis L, Satureja hortensis L, Dracocephalum moldavica L-ийн метанолын ханд Staphylococcus aureus,
Salmonello serro, Pseudomonus aeruginosa, Enterococcus faecalis, Micrococcus luteus омгийн нянгуудын өсөлтийг дарангуйлах бүсийн хэмжээ
10.0-
63.9 мм хүртэл идэвхитэйг тогтоов. Мөн Satureja hortensis L, Salvia officinalis L, Thymus vulgaris L-ийн метанолын ханд 1С50(нг/мл)-ийн исэлдэлтийг саатуулах идэвхи 200 рг/мл-аас бага буюу
93.88±1.34 -
138.89±1.16 болохыг тогтоов.
6. Монголын говьд нутагших ирээдүйтэй, импортын бүтээгдэхүүнийг орлох Anethum graveolens L, Foeniculum vulgare Mill, Coriandrum sativum L, Carum carvi L, Thymus vulgaris L, Ocimum basilicum L, Tagetes patula L, Petroselinum crispum Ш/-ИЙН эфирийн тосны (MNS) улсын стандарт 13-ыг боловсруулан батлуулж, хүнсний охь, хоол ундаа амтлагч, гоо сайхан, эрүүл ахуйн бэлдмэл үйлдвэрлэх 11 шинэ бүтээгдэхүүний жор технологи боловсруулж Монгол улсын оюуны өмчийн газраар баталгаажуулав.
Зохиогч
Боловсролын доктор(PhD)
Бүтээлийн тоо : 1
Ишлэгдсэн тоо : 0
