Сэлэнгэ мөрний гидрохими /БНМАУ-ын нутаг дэвсгэр дээрх/
Салбар : Байгалийн шинжлэх ухаан
Улсын дугаар :
Хамгаалсан он : 1979
Түлхүүр үг : усан сан, Хөвсгөл, Байгаль, цутгал, улирлын горим, эрдэсжилт, гидрокарбонат, гидрохими, химийн найрлага, Ази тив, нуур
Аннотаци
-Сэлэнгэ мөрний нийт ус хураах талбай нь 425245 кв.км, үүнээс 282050 кв.км (66%) Монгол орны нутаг дэвсгэрт, 143195 кв.км (34%) ОХУ-ын нутагт байдаг. Сэлэнгэ мөрөн нь Ази тивийн 2 том усан сан болох Хөвсгөл, Байгаль нуурыг холбодог. Байгаль нуурыг усаар хангадаг хамгийн том цутгал юм. Сэлэнгэ мөрөн түүний том жижиг олон голын гидрохимийн горимын судалгааг олон жилээр явуулсан дүнгээс үзэхэд голын усны химийн найрлага, шинж чанар нь тэжээлээсээ хамааран улирлын горимын өөрчлөлттэй байна. Эрдэсжилтийн хамгийн их утга нь өвлийн улиралд (
320.0 мг.дм.куб) бөгөөд ус, цас, борооний усаар тэжээгдэж байгаа хавар зуны үед хамгийн бага (
206.4 мг.дм.куб ) байна. Сэлэнгэ мөрний ус урсгалын дагуу бүх цэгүүдэд гидрокарбонатын ангийн кальцийн бүлгийн нэг хоёрдугаар төрлийн сул шүлтлэг (рН=
7.40-
8.30) орчимтой, зөөлөн (
2.30 мг.экв.дм.куб) ус байна.Ууссан хүчилтөрөгч (605-
11.7 мг.дм.куб ), нүүрсхүчлийн хий (1.1-
22.0 мг.дм.куб ),NH4-
0.1-
0.3 мг.дм.куб, NO3-
0.012-
0.085 мг.дм.куб, эрдэс фосфор-
0.010-
0.090 мг.дм.куб тус тус байна.
Зохиогч
