Үлийн цагаан оготно (Lasiopodomys Brandtii Radde, 1861) нь БНХАУ-ын төв болон хойд хэсэг, БНМАУ-ын төв, зүүн, зүүн өмнөд бүс нутаг, ОХУ-ын Өвөрмонголын нутаг дэвсгэрт байдаг бэлчээрийн мэрэгч амьтан юм.
Үлийн цагаан оготно нь газрын доорх үндэс, ишээр хооллодог бөгөөд энэ нь ургамлыг сүйтгэдэг.Үүний зэрэгцээ тэдний популяцийн нягтрал их, үржил шим өндөр, газар ухах дадал зуршил нь хөрсний давхаргын бүтцийг ноцтой сүйтгэж, бэлчээрийн экосистемд сөргөөр нөлөөлж байна.Одоогийн байдлаар хөнөөлт мэрэгчдийг антикоагулянт болон, үргүйдлийн бодистой химийн аргаар хяналтыг голчлон хэрэгжүүлж, бүргэд, сар шувуу, болон махчин амьтдыг байгальд нэвтрүүлсэнээр биологийн аргыг дэмжин ашиглаж бэлчээрийн хөнөөлт үлийн цагаан оготнотой тэмцэхэд ажлыг хэрэгжүүлж байна. Гэсэн хэдий ч энэ эм нь мэрэгч амьтдын эсрэг үйлчилгээтэй бөгөөд харьцангуй ганц эмийн сонголттой тул Үлийн цагаан оготно Хятадын хойд нутаг, Монголын тал, хээрийн бэлчээрт ноцтой хор хөнөөл учруулдаг. Иймд бид Ретинойн-хүчил, куерсетин болон LPH дарангуйлагчдаас өсөлт, хөгжлийг зохицуулдаг хөнөөлт мэрэгч амьтдын эсрэг хүчтэй болон эм зүйн бодисуудыг илрүүлэх зорилгоор энэхүү судалгааг хийж гүйцэтгэсэн.
Судалгаанаас үзэхэд Үлийн цагаан оготоныг туршилтын явцад Ретинойн-хүчилээр тэжээхэд үхэл нь 84% хүртэл өндөр байгаа нь куерсетин ба LPH дарангуйлагч эмчилгээнээс хамаагүй өндөр байна. LPH дарангуйлагчаар туршисан оготны биеийн жингийн өөрчлөлт нь зөвхөн сөрөг өсөлтийг харуулж байна. Энэ туршилтийн эмчилгээ нь өндгөвчний эдийн хөгжилд ямар ч нөлөө үзүүлээгүй.
Лууванг завсрын зөөвөрлөгчөөр тэжээх аргын дагуу 10 мг ретинойн хүчлээр туршихад оготны үхлийн түвшин 80% хүртэл өндөр байсан нь 10 мг LPH дарангуйлагч, 10 мг ретинойн хүчил + 10 мг LPH дарангуйлагч, 20 мг ретиноик хүчилтэй харьцуулахад хамаагүй өндөр байв. Ретинойн хүчил + 20мг LPH дарангуйлагч туршилт; биеийн жингийн өөрчлөлт нь 10 мг ретинойн хүчил + 10 мг LPH дарангуйлагч эмчилгээний дор хамгийн их сөрөг өсөлтийг харуулсан, 10 мг ретинойн хүчил ба 10 мг ретинойн хүчил + 10 мг LPH дарангуйлагч туршилтын үед оготны өндгөвчний эд эсийн хөгжил хяналтын бүлгийнхээс бага байсан. Энэ нь чухал ялгаа үзүүлээгүй байсан.
Транскриптомын шинжилгээг анатомийн тэжээлийн дор Үлийн цагаан оготны хойд хөлний эдэд ретинойн хүчил болон хяналтын бүлэгт хийж, дээд зохицуулалттай 4047, доош зохицуулалттай 2251 генийг олж авсан.
KEGG баяжуулалтын шинжилгээгээр нийт 255 замыг олж авсан. 1845 нэр томъёоны дүн шинжилгээнээс 144 нэр дэвшигч генийг авахын тулд скрининг хийх, qRT-pcr ашиглан EGFR зэрэг 9 дифференциал генийг санамсаргүй байдлаар баталгаажуулсан нь РНХ-ийн мэдээллийн үнэн зөвийг харуулж байсан.
Транскриптомын шинжилгээг 10 мг ретинойн хүчил, 10 мг ретинойн хүчил + LPH дарангуйлагч, 20 мг ретинойн хүчил + LPH дарангуйлагч ба Ck-хяналтаар туршсан хойд хөлний эдэд задралын тэжээлийн горимд хийсэн. Генийн дараалал жингийн өөрчлөлтийн фенотипийн өгөгдөлтэй хослуулан огтлолцлын шинжилгээг хийж оготны жингийн өөрчлөлтийг зохицуулахтай холбоотой 33 генийг олж авсан. Үүний зэрэгцээ 8, 4, 2 дифференциал генийг янз бүрийн харьцуулалтын эмчилгээний РНХ-ийг шалгахын тулд qRT-pcr-ээр сонгосон.
2018, 2019 онуудад хийсэн хоёр туршилтаар бид ретинойн хүчил нь оготны өсөлт, хөгжлийг зохицуулах өндөр үр дүнтэй химийн урвалж болохыг илрүүлсэн. PI3K-Akt дохионы зам нь Үлийн цагаан оготны өсөлт, хөгжлийг зохицуулах үүрэг гүйцэтгэдэг.
Боловсролын доктор(PhD)
Бүтээлийн тоо : 1
Ишлэгдсэн тоо : 0